Δύο σενάρια για τη γραμμή 4 του μετρό της Αθήνας
Καθημερινή, 14.02.2016
Του Γιώργου Λαλιού
Εξελίξεις αναμένονται εντός του Φεβρουαρίου και για το μετρό της Θεσσαλονίκης.
Ανάμεσα σε δύο σενάρια για την κατασκευή της τέταρτης γραμμής του μετρό της Αθήνας καλείται μέσα στον Φεβρουάριο να επιλέξει η κυβέρνηση. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) –και το υπουργείο Οικονομικών– φέρεται να προτιμά την κατασκευή του έργου ως δημόσιο, προσφέροντας έως και το 75% της χρηματοδότησης του έργου, αν το Δημόσιο και η Ε.Ε. αναλάβουν το υπόλοιπο 25%. Ωστόσο η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών επιμένει στην πραγματοποίησή του με Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), επιλογή που όμως θα αλλάξει τους όρους και το βαθμό χρηματοδότησης του έργου από την ΕΤΕπ.
Με δεδομένο το μέγεθος του έργου (ο συνολικός του προϋπολογισμός της πρώτης φάσης ξεπερνά το 1,2 δισ. ευρώ) και την πολύπλευρη, θετική επίδραση που θα έχει στην οικονομία, η δημοπράτησή του είναι προφανές προτιμητέο να γίνει μέσα στο τρέχον έτος. Πολλώ δε μάλλον αφού η διαγωνιστική διαδικασία σε τέτοιου μεγέθους έργα είναι μακρά (περί το ένα έτος). Η κυβέρνηση φέρεται να θέλει τη λήψη αποφάσεων μέσα στον Φεβρουάριο, ωστόσο παραμένει σε εκκρεμότητα το βασικότερο θέμα: ο τρόπος χρηματοδότησης του έργου.
Από τρεις σταθμούς ξεκίνησαν πάλι οι εργασίες κατασκευής του πολύπαθου μετρό της Θεσσαλονίκης. Μετά την κατ' αρχήν συμφωνία ανάμεσα στο υπουργείο Υποδομών και τους εργολάβους, άνοιξαν τα εργοτάξια στη βασική γραμμή των 9,6 χλμ. από τους σταθμούς Βούλγαρη, Νέας Ελβετίας και Πατρικίου, καθώς και στο αμαξοστάσιο.
Οι Θεσσαλονικείς έχουν επινοήσει ένα μεγάλο αριθμό ανεκδότων για το μετρό Θεσσαλονίκης: "το πιο σύντομο ανέκδοτο σε δύο λέξεις”, ή "ωραίο το μετρό της Αθήνας, αλλά της Θεσσαλονίκης δεν υπάρχει”. Όχι άδικα, αφού φέτος συμπληρώνει επέτειο 30 χρόνων όχι λειτουργίας αλλά…κατασκευής. Ωστόσο, το έργο που έχει προκαλέσει σχεδόν ανεπανόρθωτο πλήγμα στην τοπική επιχειρηματική δραστηριότητα, έχοντας μετατρέψει την πόλη σε εργοτάξιο, ξεκινά εκ νέου μέσα στις επόμενες ημέρες, σύμφωνα με τις πρόσφατες διαβεβαιώσεις του υπουργού Υποδομών Χρήστου Σπίρτζη. Πρόκειται για διαβεβαιώσεις τις οποίες οι Θεσσαλονικείς αναμένουν να εφαρμοστούν στην πράξη.
Με το προσωρινό χρονοδιάγραμμα εργασιών, που θα καταστεί οριστικό τον Απρίλιο, ξεκινούν και πάλι οι εργασίες για την ολοκλήρωση της βασικής γραμμής του μετρό της Θεσσαλονίκης. Ο χρόνος είναι λιγοστός, καθώς απομένουν μόλις 4 χρόνια μέχρι την ολοκλήρωση του νέου ΕΣΠΑ (στο οποίο συνεχίζεται κατ’ εξαίρεσιν η χρηματοδότηση του έργου), όταν στη βασική γραμμή του μετρό έχουν ολοκληρωθεί το 81% των μελετών, το 77% των σηράγγων και το 60% των έργων πολιτικού μηχανικού – εν συνόλω, μόλις το 38% του έργου.
Καθυστερήσεις, παλινωδίες, επαναλαμβανόμενα λάθη, δεκάδες φαρμακερές επιστολές και πολύ παρασκήνιο χαρακτήρισαν ως έργο το Μετρό της Θεσσαλονίκης. Κοινός τόπος θεωρείται πλέον ότι το έργο δεν είχε μελετηθεί επαρκώς και δημοπρατήθηκε εσπευσμένα για πολιτικούς λόγους, με αποτέλεσμα να ανακύψουν από τα πρώτα χρόνια πολλά και δυσεπίλυτα προβλήματα: από τη (συνήθη) υποεκτίμηση της διάρκειας των απαλλοτριώσεων και των αρχαιολογικών ανασκαφών, μέχρι τη χωροθέτηση σταθμού μέσα σε ρέμα. Οι παράγοντες αυτοί, σε συνδυασμό με την επιλογή μιας κοινοπραξίας της οποίας ο βασικός εργολάβος δεν είχε ποτέ κατασκευάσει τόσο μεγάλο έργο -και αργότερα, αφού ανέλαβε πλήθος έργων, χρεοκόπησε- οδήγησαν σταδιακά στη σημερινή κατάσταση. Ας δούμε συνοπτικά τους βασικούς σταθμούς στην υπόθεση του Μετρό της Θεσσαλονίκης.
Ο Χρ. Σπίρτζης ανακοίνωσε ότι μπαίνει σε τροχιά υλοποίησης το πρώτο δεκαήμερο του Ιανουαρίου το «παγωμένο» από καιρό μετρό, καθώς και ο διάδρομος προσαπογειώσεων του αεροδρομίου, ενώ προσπαθεί να βάλει τάξη στον κρατικοδίαιτο πλην ιδιωτικό ΟΑΣΘ
