Φάκελος της “ΜτΚ”: Μύλος και πάλι για το μετρό Θεσσαλονίκης
Μακεδονία της Κυριακής, 29.07.2019
Των Νίκου Οικονόμου, Ιάσωνα Μπάντιου και Θεολόγου Ηλιού
Φάκελος της "ΜτΚ": Μύλος και πάλι για το μετρό Θεσσαλονίκης
Παλιά και νέα διλήμματα του μετρό, τι αποκάλυψε ο νέος καβγάς για τα αρχαία της Βενιζέλου και γιατί η Θεσσαλονίκη δεν ξέρει (δυστυχώς) να συζητά για τα δημόσια έργα – Και μετρό και αρχαία επιμένει ο ΣΥΡΙΖΑ – Τι λένε Μπουτάρης-Ζέρβας
Στις συμπληγάδες του μετρό ξανά η Θεσσαλονίκη
Ρεπορτάζ: Νίκος Οικονόμου
Στις συμπληγάδες του μετρό βρέθηκε με το καλημέρα της νέας διακυβέρνησης η Θεσσαλονίκη. Με παλιά διλήμματα να έρχονται ξανά στην επιφάνεια, με παρεμβάσεις αρμοδίων (και αναρμοδίων), που παραπέμπουν σε πολιτικό μπρα ντε φερ μεταξύ της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ, και με την κυβέρνηση να δείχνει προσωρινά ότι δεν θέλει να ανοίξει τα χαρτιά της.
Το δίλημμα για τη στάση του μετρό στη Βενιζέλου και την τύχη των αρχαίων ευρημάτων είχε απασχολήσει και στο παρελθόν τους ενδιαφερόμενους, με τις εκτιμήσεις να είναι διαφορετικές και τις αποφάσεις να κρύβουν πολιτικές σκοπιμότητες. Για παράδειγμα, στο ερώτημα τι αξία έχουν όλα αυτά που ανακαλύφτηκαν στη Βενιζέλου δεν έχει δοθεί ακόμη πειστική απάντηση. «Τεράστια» έλεγε η πλευρά των αρχαιολόγων, που τάχθηκε υπέρ της παραμονής στο χώρο τους, «μικρή» ισχυρίζεται η άλλη πλευρά που έβλεπε ότι θα μπορούσε να γίνει η απόσπαση και η επανατοποθέτησή τους. Επίσης δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη η πολιτική χροιά της γνωστής απόφασης του Γιάννη Μπουτάρη να προσφύγει στο ΣτΕ, στηρίζοντας την απόφαση για την παραμονή των αρχαίων στη Βενιζέλου, αλλά και αποβλέποντας στο να προσεγγίσει πολιτικά τον ΣΥΡΙΖΑ.
Το θέμα ύστερα από αρκετές παλινωδίες (ας μην ξεχνάμε ότι άλλη απόφαση έβγαλε το ΚΑΣ επί υπουργίας Κώστα Τζαβάρα και άλλη επί υπηρεσιακής υπουργού Μαρίνας Λαμπράκη-Πλάκα λίγο πριν από τις εκλογές του 2015) και με την πόλη να μη δείχνει ικανή να συζητήσει σοβαρά για ένα σημαντικό δημόσιο έργο, φαινόταν ότι με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ βάδιζε προς τη λύση του. Με τη σύμφωνη γνώμη του Γιάννη Μπουτάρη, των αρχαιολόγων και του αρμόδιου τότε υπουργού Μεταφορών Χρήστου Σπίρτζη διαφάνηκε συμφωνία στην απόφαση να παραμείνουν τα αρχαία in situ, αλλά να είναι άγνωστο πότε θα λειτουργήσει ο σταθμός Βενιζέλου. Έτσι οι κατηγορίες και οι βολές για «κολοβό μετρό» που ακούστηκαν από τους υποστηρικτές της άλλης λύσης για προσωρινή απόσπαση και επανατοποθέτηση ατόνησαν μεν, αλλά δεν μπήκαν οριστικά στο συρτάρι.
Ένα νέο δεδομένο επανέφερε το θέμα στη δημόσια κουβέντα και προήλθε με την αλλαγή στην κυβέρνηση αλλά και στη διοίκηση του δήμου. Τόσο ο Χρήστος Σπίρτζης και η Αττικό Μετρό ΑΕ όσο και ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης, που ήταν εκ των βασικών υποστηρικτών της λύσης τα αρχαία να παραμείνουν in situ, βρέθηκαν εκτός πολιτικού παιχνιδιού. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε τις εκλογές, ο κ. Σπίρτζης δεν είναι πια υπουργός και ο επικεφαλής της Αττικό Μετρό Γιάννης Μυλόπουλος ετοιμάζεται να παραδώσει το τιμόνι της εταιρείας, ενώ χωρίς εξουσία θα βρεθεί σε λίγο και ο Γιάννης Μπουτάρης.
Αντίθετα, στην… αρένα εμφανίστηκαν νέοι παίκτες, που βλέπουν θετικά τη λύση της απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαίων. Ποιοι είναι αυτοί; Καταρχήν ο Κωνσταντίνος Ζέρβας, που από παλιά ήταν υπέρμαχος αυτής της πρότασης. Ο νέος δήμαρχος Θεσσαλονίκης έδωσε αυτές τις ημέρες και το έναυσμα, για να ξεκινήσει πάλι η συζήτηση. Κάνοντας μια ζυγισμένη δήλωση υπέρ μιας λύσης με απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαίων, υπό την προϋπόθεση ότι αυτή θα είναι συντομότερη και οικονομικότερη. Η τράπουλα ανακατεύτηκε και στην κυβέρνηση. Τόσο ο υπουργός Μεταφορών και Υποδομών Κώστας Καραμανλής όσο και η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη έχουν εκφρασθεί στο παρελθόν κατά της λύσης που είχε επιλέξει η προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, μιλώντας για το έγκλημα της Βενιζέλου. Νέος (και ενισχυμένος πλέον παίκτης) είναι και ο πρωτοεκλεγείς βουλευτής Θεσσαλονίκης Στράτος Σιμόπουλος, που ως πρώην γενικός γραμματέας Δημοσίων Έργων είχε πρωτοστατήσει υπέρ της πρότασης να απομακρυνθούν και να επανατοποθετηθούν τα αρχαία στο σταθμό της Βενιζέλου. Σήμερα, βλέποντας ότι το θέμα ανοίγει ξανά, σεγοντάρησε την παρέμβαση Ζέρβα, εκτιμώντας ότι τελικά «κινδυνεύουμε με τη ‘μη λύση’, που έχουν επιλέξει, αντί για ‘μετρό και αρχαία’ στη Βενιζέλου να έχουμε στο τέλος ‘μόνο ή καθόλου αρχαία’ και σίγουρα καθόλου μετρό».
Κάπου εκεί χάθηκε η μπάλα. Η δημόσια συζήτηση για ένα δημόσιο έργο πήρε πολιτικές προεκτάσεις, έγινε άναρχα και τελικά χωρίς να ληφθούν υπόψη δεδομένα που είναι τόσο απαραίτητα όταν μιλάμε για κατασκευές και μεγάλα έργα στην Ελλάδα.
Στην κουβέντα αντί να ακουστούν οι ειδικοί πρωταγωνίστησαν οι πολιτικοί, τα μίντια και ο πολιτικός φανατισμός. Ο πολιτευτής της ΝΔ Δημήτρης Γαλαμάτης παρενέβη με ανάρτηση στο fb, βάζοντας φρένο στον ομοϊδεάτη του κ. Σιμόπουλο, κλείνοντας το μάτι στην απόφαση που είχε πάρει η προηγούμενη κυβέρνηση και σημειώνοντας σκωπτικά ότι «το πολιτικό προσωπικό της πόλης πρέπει να πάψει να δικαιολογεί την ύπαρξή του και να επιδιώκει τη μακροημέρευσή του διά της αδράνειας και του μηδενικού έργου».
Ο Γιάννης Μυλόπουλος της Αττικό Μετρό υποστήριξε πως η αναστολή των έργων στη Βενιζέλου «θα σημάνει επιστροφή στο κακό παρελθόν των καθυστερήσεων», ότι το κόστος «με τις αποζημιώσεις που θα ζητήσουν οι εργολάβοι, το εργατικό κόστος και, κυρίως, για την ταλαιπωρία ολόκληρης της πόλης θα είναι ανυπολόγιστο» και ότι αν ακυρωθούν τα σχέδια που υλοποιούνται, «θα πάμε άλλα τέσσερα χρόνια πιο πίσω στην παράδοση του σταθμού. Αυτό σημαίνει ότι θα φτάσουμε στο 2027».
Η Κατερίνα Νοτοπούλου υποστήριξε ότι η επαναφορά της λύσης της απόσπασης σημαίνει επιστροφή στο 2014, δημιουργεί πρόσθετες απαιτήσεις αρχαιολογικών εργασιών, καθυστερώντας την παράδοση του σταθμού Βενιζέλου τουλάχιστον κατά τέσσερα χρόνια, ενώ έβαλε φρένο στον κ. Ζέρβα, καλώντας τον «να λειτουργήσει ως δήμαρχος της πόλης και όχι ως θεματοφύλακας προσωπικών». Το κερασάκι στην τούρτα αποτέλεσε η μακροσκελής ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης, που τα έχωνε στον κ. Σιμόπουλο και είχε τον τίτλο «και μετρό και αρχαία»…
Προφανώς κανείς από όλους αυτούς (ούτε οι εκπρόσωποι του ΣΥΡΙΖΑ αλλά ούτε και οι προερχόμενοι από τη ΝΔ) δεν άκουσαν προσεκτικά τη μετεκλογική σύσταση του Κυριάκου Μητσοτάκη για «λίγα λόγια και πολλά έργα»…
Το υπουργείο και οι μελέτες
Το αρμόδιο υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών έδειξε μάλλον να αιφνιδιάζεται από το άνοιγμα αυτής της κουβέντας, τη στιγμή που το φλέγον ζήτημα της πόλης στα συγκοινωνιακά θέματα είναι η αναδιοργάνωση του ΟΑΣΘ. Πάντως, από τη μεριά του υπουργείου, όπου η προσπάθεια είναι εμφανής για να πέσουν οι τόνοι της δημόσιας αντιπαράθεσης, ήταν έντονη η ενόχληση για το γεγονός ότι εργαλειοποιείται και πολιτικοποιείται ένα σημαντικό δημόσιο έργο για την πόλη όπως είναι το μετρό.
Ένα δεύτερο ανησυχητικό δεδομένο έχει να κάνει με την αποκάλυψη πως παρότι η λύση για την παραμονή των αρχαίων in situ χρονολογείται από το 2017, ακόμη και σήμερα δεν υπάρχει η συμπληρωματική σύμβαση που θα έβαζε την τελική σφραγίδα στη συγκεκριμένη λύση και θα απέρριπτε διά παντός την άλλη λύση της απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων. Έτσι κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα πόσο θα κοστίσει σε χρόνο και χρήμα η μία και η άλλη πρόταση. Ούτε λόγος φυσικά για το πότε θα είναι έτοιμο το μετρό…
Και μετρό και αρχαία,
για άλλη μια φορά
Ρεπορτάζ: Ιάσων Μπάντιος
Στην ανάγκη να παραμείνουν οι αρχαιότητες που βρέθηκαν στο σταθμό «Βενιζέλου» του Μετρό Θεσσαλονίκης επιτόπου (in situ) εστιάζουν τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, μετά την ανακίνηση του θέματος από στελέχη της Νέας Δημοκρατίας.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης σε ανακοίνωσή του για το θέμα, η ΝΔ φαίνεται αποφασισμένη να «γκρεμίσει» οτιδήποτε θυμίζει τον ΣΥΡΙΖΑ και την περίοδο διακυβέρνησής του.
Παράλληλα, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης αντιτίθεται για ακόμη μία φορά σε οποιαδήποτε ιδέα μεταφοράς των αρχαιοτήτων. «Πιστεύουμε πως η Ιστορία και ο Πολιτισμός δεν κοστολογούνται ούτε μπορούν να χρησιμοποιούνται για την πολιτική αντιπαράθεση, και δηλώνουμε την ετοιμότητά μας στην υπεράσπιση όσων κερδίσαμε με αγώνες τα προηγούμενα χρόνια» αναφέρει χαρακτηριστικά.
Αξίζει να σημειωθεί πως το Τμήμα Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης είχε ανακινήσει το θέμα κατά την προηγούμενη διακυβέρνηση της ΝΔ και είχε συμμετάσχει στις κινητοποιήσεις και τις εκδηλώσεις με το σύνθημα «και μετρό και αρχαία».
syrizas.jpg
«Κινδυνεύει να τιναχθεί το έργο στον αέρα»
Την ίδια ώρα, ο μέχρι σήμερα πρόεδρος της «Αττικό Μετρό» Γιάννης Μυλόπουλος δηλώνει στη «ΜτΚ» ότι «εν έτει 2019 και ενώ η κατασκευή του σταθμού Βενιζέλου έχει προχωρήσει πια σημαντικά, οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές της καθυστέρησης τα χρόνια της αδράνειας επανέρχονται, επαναφέροντας τα ίδια άγονα διλήμματα του παρελθόντος, τα οποία ταλαιπώρησαν την πόλη, κατέστρεψαν την οικονομία της και κόστισαν στο ελληνικό δημόσιο σε αποζημιώσεις για τις καθυστερήσεις που προκάλεσαν».
Σύμφωνα με τον κ. Μυλόπουλο, «η επανάληψη του παρελθόντος στην προκειμένη περίπτωση δεν κινδυνεύει να εξελιχθεί μόνο σε φάρσα, αλλά απειλεί να τινάξει το έργο για δεύτερη φορά στον αέρα». Κι αυτό γιατί ακόμη και αν το 2014, που ο σταθμός βρίσκονταν σε μηδενική κατασκευαστικά φάση, η λύση της απόσπασης των αρχαιοτήτων φάνταζε σαν μία εφικτή εναλλακτική λύση, σήμερα, πέντε χρόνια μετά και με δεδομένη την εξέλιξη του έργου, φαντάζει «ολέθρια και καταστροφική», σύμφωνα με τον ίδιο.
Σε σχέση με το σταθμό Βενιζέλου, ο κ. Μυλόπουλος τονίζει πως «ο σταθμός άρχισε να κατασκευάζεται μόλις το 2018, αφού πρώτα αποφασίστηκε από κοινού από όλους τους συναρμόδιους φορείς, οι οποίοι για πρώτη φορά κάθισαν στο ίδιο τραπέζι και συμφώνησαν, η εφαρμογή της λύσης της κατά χώρα ανάδειξης των αρχαιοτήτων».
Η λύση αυτή κρίθηκε ως καλύτερη για δύο λόγους: Πρώτον γιατί είναι η μόνη που διασφαλίζει τη διατήρηση του ενιαίου και ολοκληρωμένου χαρακτήρα του εκτεταμένου τμήματος της ρωμαϊκής και μετέπειτα βυζαντινής Θεσσαλονίκης και δεύτερον γιατί είναι μία μοναδική στον κόσμο καινοτόμος λύση, που θα εξελιχθεί σε ισχυρό τοπόσημο της πόλης.
Παράλληλα, ο πρόεδρος της «Αττικό Μετρό» υπενθυμίζει πως «το μετρό της Θεσσαλονίκης έπαψε να είναι ανέκδοτο. Από τον Μάρτιο του 2016 που επανεκκίνησαν τα έργα, έπειτα από χρόνια παλινωδιών, καθυστερήσεων και αδράνειας, με αποκορύφωμα την παύση του έργου για περισσότερο από δύο χρόνια, 2014 – 2016, άρχισε μία σοβαρή και συστηματική προσπάθεια τα έργα να προχωρήσουν και να ολοκληρωθούν με ένα επικαιροποιημένο και ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα, που για πρώτη φορά κάνει ορατή τη λειτουργία του μετρό».
Σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, η βασική γραμμή θα παραδοθεί τέλος του 2020 και η επέκταση προς Καλαμαριά εντός του 2021. Έτσι, ο κ. Μυλόπουλος τονίζει την ανάγκη η νέα κυβέρνηση να ανοίξει τα χαρτιά της και να αναλάβει πρωτοβουλίες συνέχισης και όχι ματαίωσης των όσων κατακτήθηκαν τα τελευταία χρόνια, καθώς η συνέχιση των έργων του μετρό και η τήρηση του χρονοδιαγράμματος είναι ο μόνος τρόπος για την έγκαιρη και χωρίς επιπλέον κόστος ολοκλήρωση ενός έργου, που το περιμένει σύσσωμη η κοινωνία της Θεσσαλονίκης.
Κριτική Νοτοπούλου σε Ζέρβα
Κριτική στο νέο δήμαρχο Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνο Ζέρβα άσκησε με ανακοίνωσή της η επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «Θεσσαλονίκη Μαζί» και βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κατερίνα Νοτοπούλου, αναφορικά με τη στάση του στο θέμα των αρχαίων στη Βενιζέλου.
«Με προβληματισμό, αλλά όχι με έκπληξη, υποδεχθήκαμε τις δηλώσεις του νέου δημάρχου Θεσσαλονίκης σχετικά με το ζήτημα του μετρό και των αρχαιοτήτων. Είναι γνωστή άλλωστε από την προηγούμενη θητεία του στο δήμο η εμμονή του στη λύση της απόσπασης των αρχαίων από τον υπό κατασκευή σταθμό της Βενιζέλου» ανέφερε, μεταξύ άλλων, η κ. Νοτοπούλου και κάλεσε τον κ. Ζέρβα «να λειτουργήσει ως δήμαρχος της πόλης και όχι ως θεματοφύλακας προσωπικών απόψεων και να είναι πιο προσεκτικός στις διατυπώσεις του».
«Αντί να επιδίδεται σε μία αναμόχλευση προτάσεων που έχουν κριθεί, δημιουργώντας σύγχυση, προβληματισμό και ερωτήματα, ας πιέσει τη φίλα προσκείμενη κυβέρνηση και τον αρμόδιο υπουργό να στρέψουν το βλέμμα τους στην πόλη και να ολοκληρώσουν το έργο, αξιοποιώντας την παρακαταθήκη της προηγούμενης διοίκησης» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Χρ. Δουίτσης: «Υποβάθμιση της Θεσσαλονίκης
από την κυβέρνηση της ΝΔ»
Ανησυχητικά χαρακτηρίζει τα πρώτα μηνύματα που εκπέμπει η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας για την πόλη της Θεσσαλονίκης ο συντονιστής του ΣΥΡΙΖΑ Α’ Θεσσαλονίκης Χρήστος Δουίτσης.
Όπως αναφέρει στη «ΜτΚ» ο κ. Δουίτσης, μόλις ένας Θεσσαλονικιός συμμετέχει στο υπουργικό συμβούλιο, υπάρχει αβεβαιότητα για τη συνέχιση της λειτουργίας του γραφείου πρωθυπουργού στην πόλη, η επαναφορά της συζήτησης για τις αρχαιότητες στη Βενιζέλου θα καθυστερήσει την ολοκλήρωση των έργων και θα παρατείνει το έμφραγμα στο κέντρο της πόλης για μερικά χρόνια ακόμη, οι δηλώσεις του κ. Κεφαλογιάννη για τον ΟΑΣΘ προϊδεάζουν για ανακοπή της διαδικασίας εκκαθάρισης και παράδοσης του μεταφορικού έργου στους ιδιώτες, ενώ στα έργα που προτεραιοποιήθηκαν από την κυβέρνηση, η Θεσσαλονίκη συμμετέχει μόνο με την ήδη δρομολογημένη από την προηγούμενη κυβέρνηση ανάπλαση της ΔΕΘ.
«Όλα τα παραπάνω βρίσκονται σε πλήρη αναντιστοιχία με το έργο που παρουσίασε στην πόλη η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα με την απόδοση πρώην στρατοπέδων στις τοπικές κοινωνίες, την απόδοση στην πόλη της α’ προβλήτας του λιμανιού, τη διενέργεια διεθνών συναντήσεων κορυφής και τη συχνή παρουσία του ίδιου του πρώην πρωθυπουργού στην πόλη» σημειώνει ο κ. Δουίτσης, τονίζοντας πως «ο πήχης στη Θεσσαλονίκη για τον κ. Μητσοτάκη και την κυβέρνησή του έχει τεθεί ψηλά. Και τα πρώτα δείγματα γραφής λένε ότι δεν θα τον περάσουν…».
Μπουτάρης vs Ζέρβας
για τον σταθμό Βενιζέλου
Ρεπορτάζ: Θεολόγος Ηλιού
Διάσταση απόψεων υπάρχει ανάμεσα στον νυν και τον νεοεκλεγέντα δήμαρχο Θεσσαλονίκης για το σταθμό μετρό στη Βενιζέλου. Εξαρχής υποστήριζαν διαφορετικές προτάσεις για την κατασκευή του σταθμού, όμως τότε στις διαβουλεύσεις ως δήμαρχος συμμετείχε ο Γιάννης Μπουτάρης που υπερασπίστηκε την τεχνική in situ, η οποία τελικά επιλέχθηκε. Όμως, ο δημόσιος διάλογος άνοιξε ξανά για τον σταθμό σε μια μεταβατική περίοδο στη διοίκηση του δήμου Θεσσαλονίκης, με αποτέλεσμα να ακούγονται δυο διαφορετικές φωνές. Μάλιστα, ο κ. Ζέρβας ήταν ο πρώτος μετά την αλλαγή κυβέρνησης που μίλησε ξανά για το ζήτημα. Ο ίδιος αλλά και ο Γιάννης Μπουτάρης παραθέτουν στη «ΜτΚ» την άποψή τους για την κατασκευή του σταθμού, συμφωνώντας ωστόσο πως δεν πρέπει να χαθεί άλλος χρόνος και ν’ αυξηθεί το κόστος. Ωστόσο, ο κ. Ζέρβας σημειώνει ότι «σε κάθε περίπτωση ακόμη και σήμερα δεν υπάρχει σύμβαση με την ανάδοχο εταιρεία για να προχωρήσει ο σταθμός, καθώς εκκρεμεί η αξιολόγηση και κοστολόγηση της τεχνικής μεθόδου κατασκευής» και αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο αλλαγών αν κριθεί απαραίτητο. Από την άλλη μεριά, ο Γιάννης Μπουτάρης υποστηρίζει πως το έργο πρέπει να συνεχίσει με την τεχνική που εγκρίθηκε από αρχαιολόγους και φορείς.
zervas-boutaris.jpg
Γ. Μπουτάρης: Ελπίζω να μην έχουμε πισωγυρίσματα
Στις 24 Ιανουαρίου 2017, η μελέτη κατασκευής in situ, που επιβάλλει να κατασκευαστεί ο σταθμός Βενιζέλου με τα αρχαία να παραμένουν στη θέση τους, εγκρίθηκε από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Μετά από αυτή την απόφαση ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης είχε δηλώσει πως «ήταν ευτυχής συγκυρία να βρεθούν άνθρωποι που πιστέψαμε στο ίδιο πράγμα». Ο ίδιος στήριζε πως με αυτόν τον τρόπο θα διαφυλαχθεί ο πολιτισμός της πόλης και θεωρούσε πως είναι η καλύτερη δυνατή λύση.
Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης μιλώντας στη «ΜτΚ» δηλώνει πιστός στη θέση του, διαμηνύοντας πως θα υπάρχουν συνέπειες αν αλλάξουν οι σχεδιασμοί. «Σύμφωνα με τους ειδικούς, οποιαδήποτε αλλαγή συνεπάγεται με καθυστέρηση για τουλάχιστον τέσσερα χρόνια και υψηλότερο κόστος, γιατί απαιτεί νέες μελέτες, επιπλέον εργασίες, ανασκαφές και νέες εγκρίσεις. Αυτό εκτιμώ πως το αντιλαμβάνεται ο νεοεκλεγείς δήμαρχος, όπως τουλάχιστον φαίνεται από τις δηλώσεις του» σημειώνει, σχολιάζοντας της πρόσφατες δηλώσεις του κ. Ζέρβα.
Αδιανόητο επίσης θεωρεί ο Γιάννης Μπουτάρης, κάθε φορά που αλλάζει η κυβέρνηση να αλλάζουν και οι τεχνικές γνώμες της Αττικό Μετρό. «Ήταν αρκετά σοκαριστικό το γεγονός ότι η Αττικό Μετρό, η εταιρεία του δημοσίου που αποτελεί και τον κύριο του έργου, άλλαζε τεχνική γνώμη ανάλογα με την πολιτική ηγεσία. Θέλω να ελπίζω ότι δεν θα ξαναδούμε κάτι τέτοιο, γιατί τότε θα πάψουμε να έχουμε την παραμικρή εμπιστοσύνη στους επιστήμονες, τους τεχνοκράτες και τους ειδήμονες. Ελπίζω, λοιπόν, να μην έχουμε τέτοιου είδους πισωγύρισμα». Κρίνοντας την εξέλιξη του έργου που βασάνισε αρκετά την πόλη, αξιολογεί θετικά την σημερινή διοίκηση της Αττικό Μετρό ΑΕ. «Έχει επιτελέσει σπουδαίο έργο σε συνεργασία φυσικά με την κατασκευάστρια εταιρία» αναφέρει.
Ζέρβας: Δεν διακατέχομαι από καμία εμμονή,
ούτε κάποια ματαιοδοξία «δικαίωσης»
Ο νεοεκλεγείς δήμαρχος Θεσσαλονίκης από το 2013 εκφράζει την άποψη ότι τα αρχαία πρέπει να μετακινηθούν, να κατασκευαστεί ο σταθμός και στη συνέχεια να γίνει η επανατοποθέτησή τους. Ωστόσο, διευκρινίζει πως «δεν διακατέχομαι από καμία εμμονή, ούτε κάποια ματαιοδοξία δικαίωσης», ώστε να παρέμβει για να αλλάξει η μέθοδος κατασκευής. «Είχα μία συγκεκριμένη άποψη για το σταθμό του μετρό στη Βενιζέλου. Από τότε έχουν περάσει περισσότερα από έξι χρόνια και το έργο έχει προχωρήσει. Το ζητούμενο δεν είναι αν έχει δίκαιο ο Ζέρβας αλλά αν θα έχει μετρό η πόλη το συντομότερο δυνατόν!» δηλώνει ο νεοεκλεγείς δήμαρχος Θεσσαλονίκης.
«Πρέπει να είστε σίγουροι ότι το έργο δεν θα καθυστερήσει εξαιτίας του δήμου Θεσσαλονίκης ούτε μία ημέρα παραπάνω, δε θα στοιχίσει ούτε ένα ευρώ παραπάνω! Ως δήμαρχος της πόλης θα προκρίνω και θα υποστηρίξω τη συντομότερη και οικονομικότερη μέθοδο» διαβεβαιώνει ο νεοεκλεγείς δήμαρχος μέσω της «ΜτΚ». Την ίδια ώρα όμως δεν αποκλείει το ενδεχόμενο πιθανών αλλαγών στη τεχνική κατασκευής. «Ο σταθμός της Βενιζέλου είναι η ‘μαύρη τρύπα’ του έργου, όχι μόνο για το πότε θα ολοκληρωθεί αλλά ακόμη και για το αν θα περνάει από κάτω το μετρό, κινούμενο μεταξύ των άλλων σταθμών. Εάν κριθεί πως ακόμη και σήμερα παραμένει η προσφορότερη τεχνικά μέθοδος και η υιοθέτησή της μπορεί να επιφέρει μείζονος σημασίας οφέλη, τότε μπορεί και πρέπει να έχουμε αλλαγές».
In situ vs Απόσπαση-Επανατοποθέτηση
Τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των δυο προτάσεων απασχόλησαν για αρκετά χρόνια την κοινή γνώμη. Ο Κωνσταντίνος Ζέρβας συνεχίζει να επιμένει πως η μέθοδος in situ κόστισε παραπάνω χρήματα και επηρέασε χρονικά το χρονοδιάγραμμα. Από την άλλη, ο Γιάννης Μπουτάρης στηρίζει και σήμερα πως η πρακτική αυτή είναι η κατάλληλη για τα αρχαιολογικά ευρήματα. «Η συγκεκριμένη μέθοδος είναι η μόνη που διασφαλίζει ότι οι αρχαιότητες θα διατηρηθούν στην αρχική τους κατάσταση, παρουσιάζοντας το ενιαίο σύνολο του σταυροδρομιού εκείνης της εποχής, χαρακτηριστικό που καθιστά τα εν λόγω αρχαιολογικά ευρήματα τόσο σημαντικά, όπως συνηγόρησε η εγχώρια και η διεθνής επιστημονική κοινότητα» τονίζει ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης.
«Η μέθοδος απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαίων ευρημάτων θα ήταν και πιο οικονομική αλλά και λιγότερο χρονοβόρα. Ήταν μία μέθοδος σύννομη και αποδεκτή από όλους αρχικά, η οποία επιλέχθηκε για το σταθμό της Αγίας Σοφίας – 500 μέτρα παραπέρα και πιθανότατα για σημαντικότερης αξίας αρχαιολογικά ευρήματα» δηλώνει από την πλευρά του ο κ. Ζέρβας, με τον Γιάννη Μπουτάρη να αντιπαραθέτει πως «η απόσπαση των αρχαιοτήτων και η επανατοποθέτησή τους σε ποσοστό 75% (όπως ήταν η τότε πρόταση) θα μείωνε ουσιαστικά την αξία των αρχαιολογικών ευρημάτων. H τεχνική που επιλέχθηκε ήταν με άλλα λόγια, ο μόνος τρόπος να διασφαλίσουμε ότι η Θεσσαλονίκη θα διατηρήσει τον ιστορικό πλούτο της και θα αποκτήσει ένα νέο πόλο έλξης και ανάπτυξης».
Θα σταματήσει η κυκλοφορία του μετρό;
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχει δημοσιευθεί από την Αττικό Μετρό Α.Ε., μέσα στο 2020 περιμένουμε την έναρξη των δρομολογίων του μετρό και ο σταθμός Βενιζέλου αναφέρουν ότι θα παραδοθεί το 2023. Πολλοί υποστηρίζουν πως η κυκλοφορία του μετρό θα διακοπεί σύντομα από όταν ξεκινήσει, για να ολοκληρωθεί ο σταθμός Βενιζέλου. Ανάμεσα σε αυτούς που υποστηρίζουν την εκδοχή αυτή είναι και ο Κωνσταντίνος Ζέρβας.
«Κάποια στιγμή μετά την ολοκλήρωση του σταθμού θα πρέπει να διακοπεί η κυκλοφορία για να σπάσει η σήραγγα και να συνδεθεί με τους υπόλοιπους σταθμούς, όπως έγινε για παράδειγμα στο σταθμό της Αγίας Παρασκευής στο μετρό της Αθήνας. Όλα αυτά είναι κρίσιμα και σημαντικά θέματα και πρέπει να κινηθούμε άμεσα και προσεκτικά» δηλώνει ο κ. Ζέρβας. Γι’ αυτόν τον «εφιάλτη» που αν γίνει πραγματικότητα θα ταλαιπωρήσει εκ νέου την πόλη, ο νυν δήμαρχος της πόλης διευκρινίζει πως δεν θα υπάρχει διακοπή κυκλοφορίας αλλά αλλαγή δρομολογίων. «Εξ όσων γνωρίζω, η λειτουργία του μετρό δεν πρόκειται να σταματήσει, απλώς για κάποιο διάστημα οι συρμοί θα φτάνουν μέχρι το Σιντριβάνι κι από εκεί θα επιστρέφουν. Ωστόσο, αυτό θα συνέβαινε ανεξάρτητα από ποια λύση θα επιλεγόταν, διατήρηση ή απόσπαση, για τον απλούστατο λόγο ότι έτσι κι αλλιώς θα καθυστερούσε η παράδοση του σταθμού Βενιζέλου» στηρίζει ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης.
Ο νεοεκλεγείς δήμαρχος ζητά μέσα στις επόμενες εβδομάδες να υπάρχουν αποφάσεις για το συγκεκριμένο θέμα, ώστε να μην χαθεί κι άλλος χρόνος. «Δεν πάμε σε κανένα πισωγύρισμα, δεν συζητάμε για το παρελθόν. Συζητάμε για το παρόν και το μέλλον της πόλης» σημειώνει, αναφέροντας πως περιμένει με αγωνία την πρώτη ημέρα που θα κόψει το πρώτο εισιτήριο στο μετρό Θεσσαλονίκης. «Έχω πει πως η ευτυχέστερη ημέρα της ζωής μου θα είναι όταν θα κόψω εισιτήριο και θα μετακινηθώ με τους συρμούς του μετρό Θεσσαλονίκης και δεν σκοπεύω να καθυστερήσω την έλευσή της» λέει χαρακτηριστικά.
Βολές Μπουτάρη σε Σιμόπουλο και Ζέρβα
Ο Γιάννης Μπουτάρης αφηγούμενος στη «ΜτΚ» την πολύπονη ιστορία του σταθμού Βενιζέλου, εντάσσει τον βουλευτή Α’ Θεσσαλονίκης της ΝΔ Στράτο Σιμόπουλο και τον Κωσταντίνο Ζέρβα σε μια ομάδα ατόμων που όπως λέει ήταν κατά της προφύλαξης του πολιτισμού της πόλης. «Το θέμα των αρχαιοτήτων του σταθμού Βενιζέλου απασχόλησε την πόλη πάρα πολύ όταν αυτά ήρθαν στο φως. Αρχικά, μερίδα πολιτών με προεξάρχοντα τον τότε γενικό γραμματέα Δημοσίων Έργων, Στράτο Σιμόπουλο, στην οποία ανήκε και ο Κωνσταντίνος Ζέρβας, ήταν υπέρ της απομάκρυνσής τους, δηλαδή στην ουσία αντίθετη στη διατήρηση του πολιτισμού της πόλης. Μετά τη δημόσια κατακραυγή από αρχαιολόγους, φορείς και πολίτες, προτάθηκε απόσπαση και επανατοποθέτησή τους στο σταθμό, η οποία, όμως, όπως επισήμαναν με έμφαση οι αρμόδιοι φορείς, δε θα διατηρούσε το σύνολο του μοναδικής αξίας ευρήματος. Τελικά, το αρμόδιο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο γνωμοδότησε υπέρ της in situ παραμονής των αρχαιοτήτων».
Μάλιστα, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης υποστηρίζει πως ο Στράτος Σιμόπουλος έχει προσωπική αντιπαράθεση με τον ίδιο. «Φτάσαμε σήμερα στο σημείο ο ίδιος άνθρωπος, που σήμερα είναι βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης, να ανακινεί το θέμα, υποκινούμενος από πολιτικές σκοπιμότητες που έχουν σχέση με την αντίθεσή του στο έργο του δήμου, αλλά και με εμένα προσωπικά. Δε θέλω να σχολιάσω άλλο τον άνθρωπο» αναφέρει, συμπληρώνοντας πως ο βουλευτής της ΝΔ έχει ευθύνες για την καθυστέρηση των εργασιών του μετρό, καθώς όπως λέει «στη θητεία του οποίου ως πολιτικού επιβλέποντα του έργου δεν έγινε καμία εργασία στον συγκεκριμένο σταθμό».
Αντίθεση και για την πλάζα αρχαιοτήτων
Το όραμα του Γιάννη Μπουτάρη, με αφορμή τα αρχαιολογικά ευρήματα στο σταθμό του Βενιζέλου, ήταν να δημιουργηθεί ένα ιστορικός περίπατος στην πόλη αλλά και μια αρχαιολογική πλάζα που θα δίνει την δυνατότητα στον καθένα να θαυμάσει την λεωφόρο Decumanus Maximus. «Η πλάζα αρχαιοτήτων ήταν μια ιδέα μας που προέκυψε με αφορμή τα ευρήματα της Βενιζέλου για τη δημιουργία ενός περιπάτου στο ιστορικό παρελθόν της πόλης. Προφανώς μπορεί να δημιουργηθεί και χωρίς το σταθμό Βενιζέλου, τα ευρήματα εντός του οποίου όμως εκτιμώ πως πρέπει να παραμείνουν στο σύνολό τους, καθώς είναι κομβικής σημασίας μαρτυρία για την αδιάλειπτη εμπορική λειτουργία της Εγνατίας οδού ανά τους αιώνες και εντέλει για την ανάδειξη της ιστορίας της πόλης μας».
«Τα σχέδια περί αρχαιολογικής πλάζα είναι ανέφικτα» δηλώνει ο Κωνσταντίνος Ζέρβας, χαρακτηρίζοντάς τα μάλιστα επιβλαβή. «Κάτι τέτοιο δεν μπορεί και δεν πρόκειται να γίνει. Η επιμονή του Γιάννη Μπουτάρη να προωθεί μία τέτοια άποψη υπήρξε για το έργο επιβλαβής. Εντάσσεται δε σε μια δέσμη προτάσεων που είχα χαρακτηρίσει παλαιότερα ως ‘εξωτικές’ καθώς ήταν τεχνικά αμφίβολες, οικονομικά δυσθεώρητες και χρονικά τραβούσαν σε μάκρος» υποστηρίζει ο νεοεκλεγείς δήμαρχος.
Γιάννης Μαγκριώτης: Προβληματισμό δημιουργεί η έλλειψη
ετοιμότητας της κυβέρνησης
για το μετρό και τον ΟΑΣΘ
"Στη συζήτηση των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης στη Βουλή, τόσο ο πρωθυπουργός όσο και ο αρμόδιος υπουργός για τα δημόσια έργα και τις μεταφορές, στα δύο μεγάλα θέματα της Θεσσαλονίκης, το μετρό και τον ΟΑΣΘ, δεν έκαναν σχεδόν καμία αναφορά. Ο αρμόδιος υπουργός σε δηλώσεις του τις επόμενες ημέρες έδειξε ότι στην καλύτερη περίπτωση θα προχωρήσει με τη λογική «βλέποντας και κάνοντας» και στη χειρότερη θα ακολουθήσει τη λανθασμένη πολιτική της προηγούμενης κυβέρνησης.
Για το μετρό δήλωσε ότι «σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού θα αποφασίσουμε για τα προβλήματα στους σταθμούς της Αγίας Σοφίας και της Βενιζέλου».
1. Στο σταθμό της Αγίας Σοφίας δεν υπάρχουν προβλήματα, ελπίζω να το είπε εκ παραδρομής.
2. Στο σταθμό της Βενιζέλου η λύση είναι γνωστή και εγκεκριμένη από το ΣτΕ τον Οκτώβριο του 2016, όταν απέρριψε τη δεύτερη προσφυγή του δημάρχου. Η λύση είναι ίδια με εκείνη της Αγίας Σοφίας, όπου τα αρχαιολογικά ευρήματα είναι και πιο σημαντικά. Δηλαδή, απόσπαση των αρχαίων, κατασκευή του σταθμού και επανατοποθέτηση τουλάχιστον του 80% των ευρημάτων.
Τόσο απλά, χωρίς κουτοπονηριές, μικροκομματικά και προσωπικά παιχνίδια εις βάρος της πόλης και του δημόσιου χρήματος.
Να θυμίσω πάλι γιατί οι υπεύθυνοι της ΝΔ δεν μπορούν να ζητήσουν μία συγγνώμη για το μεγάλο λάθος που διέπραξαν το 2013, λίγους μήνες μετά τον εντοπισμό του προβλήματος με τα αρχαία στο σταθμό της Βενιζέλου, τότε που πίεσαν το ΚΑΣ (Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο) να εγκρίνει τη λύση της αφαίρεσης των αρχαίων και της μεταφοράς τους σε ένα μελλοντικό μουσείο στο στρατόπεδο «Παύλος Μελάς» στη Σταυρούπολη.
Μπροστά στο αδιέξοδο, και με τη γνώση που είχα για τα θέματα, πρότεινα στο δήμαρχο και τον Μάιο του 2014 συναντηθήκαμε στην Αθήνα με την τότε διοίκηση της Αττικό Μετρό και εκεί συμφωνήσαμε την ακύρωση της προηγούμενης απόφασης, που θα απορριπτόταν με βεβαιότητα από το ΣτΕ και την υιοθέτηση της ίδιας λύσης με εκείνη του σταθμού της Αγίας Σοφίας.
Αυτήν τη λύση ενέκρινε στη συνέχεια και η τότε ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, αυτήν τη λύση αποδέχτηκε και το ΚΑΣ με ανακούφιση.
Δυστυχώς, ο δήμαρχος ύστερα από τρεις μήνες άλλαξε γνώμη και έκανε νέα προσφυγή στο ΣτΕ, αυτή που απερρίφθη. Όμως η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ αγνόησε την απόφαση και προχώρησε στην κατασκευή του σταθμού χωρίς καμία μετακίνηση των αρχαίων. Λύση που δεν πρόκειται ποτέ να υλοποιηθεί και θα κοστίσει πολλές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ επιπλέον.
Προσθέτω ακόμη ότι ο υπουργός δεν έκανε καμία αναφορά για τις επεκτάσεις του μετρό δυτικά και προς το αεροδρόμιο, ενώ μίλησε για τη δημοπράτηση της επέκτασης, με τη γραμμή 4, του μετρό της Αθήνας.
Για τον ΟΑΣΘ ακούω και ξανακούω την ομιλία του υπουργού και δεν πιστεύω στα αυτιά μου, αφού θυμάμαι ότι είχε σαφή θέση η ΝΔ ως αντιπολίτευση.
«Θα συγκροτήσουμε σχέδιο εξόδου από την κρίση του ΟΑΣΘ».
Η λύση είναι και εδώ απλή, εκτός εάν ενδιαφέρει τη νέα κυβέρνηση αυτό που ενδιέφερε και την προηγούμενη: Η κομματική προπαγάνδα για το «χάος που παρέλαβαν» και η λύση μπορεί να περιμένει.
Η λύση έχει τρία απλά βήματα:
1. Νέα διοίκηση, η οποία θα ολοκληρώσει την εκκαθάριση και θα λύσει τις εκκρεμότητες με τους παλιούς μετόχους.
2. Ενοικίαση τουλάχιστον 200 λεωφορείων, σε αξιόπιστη κατάσταση, από ευρωπαϊκούς συγκοινωνιακούς φορείς, για την άμεση αντιμετώπιση του μεγάλου προβλήματος.
3. Μελέτη του συγκοινωνιακού έργου που θα προσφέρει ο νέος ΟΑΣΘ, μετά το 2023, οπότε και θα λειτουργεί εμπορικά και στο σύνολό της η γραμμή του μετρό από τη Μίκρα μέχρι τον σιδηροδρομικό σταθμό, και διενέργεια διεθνούς διαγωνισμού για την ανάθεσή του σε ιδιώτη πάροχο, μια μεγάλη διεθνής κοινοπραξία με εμπειρία και εγγυήσεις για την ποιότητα των υπηρεσιών.
Το δημόσιο, αν θέλει θα συμμετέχει στο διαγωνισμό, αλλά με τους ίδιους όρους με τις ιδιωτικές κοινοπραξίες.
Η επιδότηση του εισιτηρίου θα γίνεται από τον κρατικό προϋπολογισμό, για να είναι προσιτή η τιμή στους χρήστες και φυσικά πάντα στο πλαίσιο των δημοσιονομικών δυνατοτήτων της χώρας.
Η τοπική αυτοδιοίκηση και οι άλλοι φορείς της πόλης θα ασκούν εποπτεία για την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Το ίδιο μοντέλο θα πρέπει να εφαρμοστεί σε όλες τις αστικές και υπεραστικές συγκοινωνίες της χώρας. Αυτό ορίζει ο Κοινοτικός Κανονισμός 1370 του 2007, που θα πρέπει να εφαρμοστεί σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. υποχρεωτικά από τις 3/12/19.
Αυτές είναι οι μεταρρυθμίσεις που θα φέρουν επενδύσεις, θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και θα προσφέρουν ποιοτικές υπηρεσίες.
Φοβάμαι ότι θα συνεχιστεί το σημερινό αδιαφανές συντεχνιακό και πελατειακό μοντέλο των ΚΤΕΛ και των αστικών συγκοινωνιών σε όλη τη χώρα."
Ο νεοεκλεγείς δήμαρχος Κ. Ζέρβας έβαλε πάλι στο τραπέζι τη λύση της απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαίων που έχουν βρεθεί στον σταθμό Βενιζέλου
Αίνιγμα αποτελεί η στάση της νέας υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη
Σε ένα εξαιρετικό άλμπουμ παρουσιάζονται όχι μόνο τα εργοτάξια και οι υπό κατασκευή σταθμοί, αλλά και τα αρχαιολογικά ευρήματα ανά σταθμό
The construction of a metro network beneath the Greek city of Thessaloniki has unearthed an extraordinary treasure trove of ancient artefacts, from gold wreaths and rings to statues of the goddess Aphrodite.
“The quality and the quantity of the findings is really impressive. They reveal the continuity of the history of Thessaloniki and Macedonia.”
The network of 18 stations was supposed to have been finished in 2012, but progress was stalled by the discovery of so many antiquities. It is now due to be operational next year.
Rome unveiled a similar initiative two years ago – a brand new metro station in the city centre in which ancient artefacts found during its construction are on display in glass cases.
Ένα εκτενές θέμα για τις ανακαλύψεις της αρχαιολογικής σκαπάνης με αφορμή τις εργασίες κατασκευής του Μετρό της Θεσσαλονίκης δημοσιεύει η Βρετανική εφημερίδα The Telegraph. “Η πρόοδος του Μετρό έχει καθυστερήσει λόγω του μεγάλου αριθμού αντικειμένων που βρέθηκαν κάτω από τους δρόμους της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της Ελλάδας” αναφέρει χαρακτηριστικά το κείμενο στο οποίο επισημαίνεται μεταξύ άλλων πως κατά τη διάρκεια κατασκευής του Μετρό “οι αρχαιολόγοι έχουν βρει πάνω από 300.000 αντικείμενα από νομίσματα, κοσμήματα, μαρμάρινα αγάλματα, αμφορείς, λάμπες πετρελαίου και αγγεία για αρώματα.” Στο κείμενο γίνεται ιδιαίτερος λόγος για την ανακάλυψη ενός πλακόστρωτου δρόμου, του Decumanus Maximus, ο οποίος διέσχιζε την καρδιά της Θεσσαλονίκης τον 6ο αιώνα μ.Χ., καθώς και για τα απομεινάρια κατοικιών, καταστημάτων, εργαστηρίων και περισσότερων από 5.000 τάφων μερικοί εκ των οποίων περιείχαν εξαιρετικά χρυσά στεφάνια. Εκτός από τα αρχαιολογικά ευρήματα και την ιστορική αναδρομή της Θεσσαλονίκης σε βάθος αιώνων, ο συντάκτης της Βρετανικής εφημερίδας, κάνει μια εκτενή αναφορά στην αξιοποίηση των αρχαιολογικών ανακαλύψεων και την ενσωμάτωση τους στο τρόπο λειτουργίας του Μετρό. “Η ενσωμάτωση αρχαιολογικών χώρων σε ένα υπόγειο σιδηροδρομικό δίκτυο αποτελούσε τεράστια πρόκληση τόσο από πλευράς μηχανικής όσο και εξόδων” αναφέρει το δημοσίευμα το οποίο παραλληλίζει τις εργασίες με μια αντίστοιχη προσπάθεια που γίνεται εδώ και 2 χρόνια στο Μετρό της Ρώμης. “Τα υπόλοιπα ευρήματα από την ανασκαφή του μετρό θα προβληθούν σε διάφορα μουσεία της Θεσσαλονίκης” κλείνει το δημοσίευμα το οποίο και αποτελεί μια εξαιρετική διαφήμιση για την Θεσσαλονίκη.
