Αντί αποζημιώσεων, θα πάρουν όλο το πακέτο
Efsyn.gr, 11.11.2015
Της Χαράς Τζαναβάρα
Με ένα τρικ φαίνεται πως θα ξεμπλοκάρει το μετρό της Θεσσαλονίκης, δύο ημέρες μετά τη δήλωση του αρμόδιου υπουργού Χρήστου Σπίρτζη ότι θα υπάρξει μέσα στον Νοέμβριο συμφωνία για την επανεκκίνηση του βασικού έργου, ενώ οι εργολάβοι της πρώτης επέκτασης προς την Καλαμαριά δηλώνουν έτοιμοι να βοηθήσουν να βρεθεί λύση και να οριστεί νέο χρονοδιάγραμμα που θα επιτρέψει τη λειτουργία ολόκληρης της γραμμής μέσα στο 2020.
Το βασικό έργο των 9,2 χλμ. έχει σταματήσει από τα τέλη του 2014 λόγω οικονομικών προβλημάτων των εργολάβων του.
Η εικόνα είναι διαφορετική στα εργοτάξια της επέκτασης των 5,2 χλμ. που ανατέθηκαν το 2012 σε διαφορετική κοινοπραξία και η κατασκευή τους προχωρά με βάση το συμβατικό χρονοδιάγραμμα.
Με τα σημερινά δεδομένα, είναι πιθανόν να ζήσουμε το παράδοξο: να ολοκληρωθεί η επέκταση πριν από το βασικό έργο, χωρίς βεβαίως να μπορεί να λειτουργήσει!
Μετροπόντικες
Το «κλειδί» της συμφωνίας για το σύνολο των έργων της βασικής γραμμής και της επέκτασης βρίσκεται στους δύο μετροπόντικες.
Εχουν αποσυρθεί και βρίσκονται εδώ και 2,5 χρόνια στον μελλοντικό σταθμό της Νέας Ελβετίας, ενώ απομένει να κατασκευαστούν περίπου 2 χλμ. της δίδυμης σήραγγας.
Στην ουσία, βρίσκονται στα χέρια των τραπεζών που ελέγχουν τα δάνεια των εταιρειών του βασικού έργου, από όπου τα απέκτησαν με leasing οι εργολάβοι της επέκτασης.
Αυτό σημαίνει ότι τον Φεβρουάριο μπορούν να τους μεταφέρουν στον μελλοντικό σταθμό της Μίκρας και να ξεκινήσουν τις σήραγγες της επέκτασης.
Σε περίπτωση γενικότερης συμφωνίας, είναι εφικτό να εγκατασταθούν στον σταθμό της Ανάληψης και από εκεί να συνεχίσουν ώς τη Μίκρα, τον τερματικό σταθμό της επέκτασης.
Υπολογίζεται ότι το κάθε μηχάνημα μπορεί να παραδίδει περίπου 10 μέτρα έτοιμης σήραγγας την ημέρα, επομένως θα χρειαστεί περίπου 200 ημέρες για τα έργα μετά τον σταθμό της Ανάληψης και άλλες 500 για την επέκταση.
«Αν το θελήσουν όλες οι πλευρές, δεν έχουμε αντίρρηση να αξιοποιηθούν οι μετροπόντικες», είπε στους δημοσιογράφους ο Δημήτρης Κούτρας, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του «Ακτορα», της κατασκευαστικής του ομίλου Μπόμπολα που έχει αναλάβει τα έργα της επέκτασης.
Πρόσθεσε ότι, αν υπάρξει σύντομα συμφωνία για νέο χρονοδιάγραμμα, «η Θεσσαλονίκη μπορεί να έχει μετρό περίπου 14 χλμ. μέσα στο 2020».
Αγκάθια
Στα εργοτάξια της επέκτασης δουλεύουν πάνω από 200 άνθρωποι. Σε προχωρημένο στάδιο είναι οι μελλοντικοί σταθμοί στη Νέα Κρήνη και τη Μίκρα, όπως ενημέρωσε η Σπυριδούλα Πετροπούλου, επικεφαλής των έργων.
Τα μεγάλα «αγκάθια» βρίσκονται στο βασικό έργο, που ξεκίνησε το 2006 χωρίς πλήρεις μελέτες, με προοπτική να δοθεί σε λειτουργία το 2012, αλλά σήμερα βρίσκεται περίπου στο 30%.
Οι σήραγγες έχουν κατασκευαστεί στο 70%, αλλά καθυστερούν βασικοί σταθμοί, ενώ δεν έχουν καν ξεκινήσει τα ηλεκτρομηχανολογικά.
Ο «εγκέφαλος» του συστήματος ελέγχου της κυκλοφορίας έχει προβλεφθεί για τον σταθμό της Βενιζέλου, όπου όμως έχουν προκύψει νέα δεδομένα λόγω των σημαντικών αρχαιολογικών ευρημάτων.
Θα χρειαστεί ανασχεδιασμός, που σημαίνει πρόσθετα κονδύλια για αρχαιολογικές ανασκαφές, χωρίς να υπολογίζονται οι σοβαρές επιβαρύνσεις για τις αλλαγές των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων.
Οι εργολάβοι του βασικού έργου διεκδικούν από την «Αττικό Μετρό» αποζημιώσεις ύψους 680 εκατ. ευρώ και ήδη έχουν μερικώς δικαιωθεί από τη διαιτησία στις πρώτες εκδικάσεις.
Με βάση ορισμένες πηγές, θα πάρουν συνολικά οι εργολάβοι περίπου 200 εκατ. ευρώ.
Η σημερινή πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υποδομών, που καλείται να πάρει αποφάσεις για τραγικά λάθη του παρελθόντος, έχει δύο δυνατότητες: να συνεχίσει την υπάρχουσα εργολαβία του βασικού έργου, λαμβάνοντας όμως αυστηρά μέτρα για την ολοκλήρωση των έργων με νέο χρονοδιάγραμμα, ή να κηρύξει έκπτωτους τους αναδόχους και να προκηρύξει νέο διαγωνισμό, που σημαίνει διετή καθυστέρηση και νέες αποζημιώσεις.
Το «ζουμί» βρίσκεται στον τρόπο που θα φέρει τους εργολάβους της επέκτασης στο βασικό έργο.
Η διαδικασία έχει προβλήματα, λόγω των απαιτήσεων των εργολάβων, αλλά έχει και… παραθυράκια, καθώς ο «Ακτορας» απέκτησε πριν από ένα χρόνο το 5% της ΑΕΓΕΚ και επιπλέον είναι ο τεχνικός σύμβουλος της εταιρείας, η οποία είναι επικεφαλής της κοινοπραξίας του βασικού έργου του μετρό και αντιμετωπίζει μεγάλα οικονομικά προβλήματα.