Συμφωνία με Παπάφειο ξεμπλοκάρει το μετρό της Θεσσαλονίκης
Καθημερινή, 23.10.2012
Του Γιωργου Λιαλιου
Ως νίκη του Δημοσίου παρουσιάζεται από την Αττικό Μετρό και το υπουργείο Υποδομών η υπογραφή συμφωνίας για το Παπάφειο. Ολα αυτά, παρότι η δικαστική -και εξωδικαστική- διαμάχη με το Παπάφειο Ιδρυμα για την κατασκευή του ομώνυμου σταθμού μετρό καθυστέρησε έξι χρόνια την παράδοση του αναγκαίου χώρου, μια καθυστέρηση που μεταφράζεται σε δεκάδες εκατομμύρια ευρώ…
Η συμφωνία υπεγράφη χθες ανάμεσα στην Αττικό Μετρό (από τον πρόεδρό της, Χρήστο Τσίτουρα) και το Παπάφειο Ιδρυμα (από τον πρόεδρό του, μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Ανθιμο) για την κατασκευή του σταθμού «Παπάφειο» μπροστά από τις εγκαταστάσεις του ιδρύματος. Η Αττικό Μετρό συναίνεσε στην απαλλοτρίωση μόλις 907,1 τ.μ. (τα οποία είναι απολύτως αναγκαία για τις προσβάσεις του σταθμού και τα ηλεκτρομηχανολογικά του), ενώ στα υπόλοιπα 2.250 τ.μ. έγινε σύσταση δουλείας. Αυτό σημαίνει ότι η Αττικό Μετρό θα καταβάλει περίπου 1 εκατ. ευρώ για να της επιτραπεί να κατασκευάσει εκεί τον υπόγειο σταθμό και στη συνέχεια, όταν ο σταθμός επικαλυφθεί, θα παραδώσει και πάλι την έκταση στο ίδρυμα, που δεν χάνει την κυριότητα (αλλά πλέον δεν μπορεί να χτίσει στο συγκεκριμένο κομμάτι λόγω των υπόγειων κατασκευών). Πρόκειται για μια «ειδική μεταχείριση», που δημιουργεί προηγούμενο και για άλλους φορείς ή ιδρύματα που θα βρεθούν «στον δρόμο» έργων μετρό στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη και θα θέλουν να διατηρήσουν την κυριότητα της έκτασής τους.
Το επιχείρημα που προβάλλεται από πηγές της Αττικό Μετρό είναι ότι η σύσταση δουλείας στην πραγματικότητα κοστίζει πολύ λιγότερο από όσο θα κόστιζε η απαλλοτρίωση του χώρου. «Η δουλεία αποτελεί δόκιμη, νόμιμη διαδικασία που εξυπηρετεί απόλυτα τον σκοπό του έργου χωρίς να επιβαρύνει το κόστος, ενώ απαλλοτρίωση γίνεται όπου είναι αναγκαίο, όπως για τις προσβάσεις του σταθμού και τα ηλεκτρομηχανολογικά», λέει στην «Κ» ο διευθυντής του Μετρό Θεσσαλονίκης, Γιώργος Κωνσταντινίδης. Ωστόσο ο λόγος που η λύση αυτή επελέγη δεν φαίνεται να είναι οικονομικός, καθώς στην περίπτωση αυτή η σύσταση δουλείας θα επιλεγόταν ως κοινή πρακτική για την απόκτηση των απαραίτητων χώρων για τους σταθμούς μετρό. Πολλώ δε μάλλον, επειδή η πολυετής καθυστέρηση στην έναρξη των έργων στο Παπάφειο θα κοστίσει δεκάδες εκατομμύρια ευρώ στο Δημόσιο, για δύο λόγους:
– Οι δύο σήραγγες στο συγκεκριμένο σημείο έχουν κατασκευαστεί. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να κατεδαφιστούν, να κατασκευαστεί το κέλυφος του σταθμού και να ξαναχτιστούν. Πηγές της εταιρείας υπολογίζουν το επιπρόσθετο κόστος στα 20 εκατ. ευρώ.
– Η μη παράδοση του χώρου τη στιγμή που θα έπρεπε να έχει τελειώσει το μετρό (Οκτώβριος 2012) δημιουργεί εύλογες οικονομικές απαιτήσεις του κατασκευαστή για αποζημίωση. Το κόστος αυτό δεν έχει συνυπολογιστεί από την εταιρεία.
Σύμφωνα με την Αττικό Μετρό, το «σίριαλ» του μετρό στο Παπάφειο ξεκινά το 2006, όταν το ομώνυμο ίδρυμα (όσο και ο σύλλογος αποφοίτων) εξέφρασε για πρώτη φορά αντιρρήσεις στην παράδοση του χώρου, ζητώντας πρόσθετα αντισταθμιστικά οφέλη. Χρειάστηκε να περάσουν πολλά χρόνια (και να γίνουν αρκετές δίκες) για να διευκρινιστεί ποιος είναι αρμόδιος για το Παπάφειο (καθώς άλλαξε ο νόμος για την περιουσία των κληροδοτημάτων), αν η κατασκευή σταθμού συνάδει με τον σκοπό του κληροδοτήματος, πόση θα είναι η αποζημίωση κ.λπ. Τελικά προωθήθηκε η υπογραφή κοινής υπουργικής απόφασης για την παράδοση του χώρου.