Με αστερίσκους η συμφωνία για τις αρχαιότητες της Βενιζέλου
Αγγελιοφόρος, 01.09.2013
gmoulkas.wordpress.com
Του Γιώργου Μούλκα
Νομικές διαφωνίες και διαδικαστικές εκκρεμότητες μεταξύ των δύο πλευρών
Κρίσιμους αστερίσκους και αγεφύρωτες διαφορές εμπεριέχει η επί της αρχής συμφωνία μεταξύ του υπουργείου Πολιτισμού, της Αττικό Μετρό ΑΕ και του δήμου Θεσσαλονίκης με αντικείμενο τη διαχείριση των βυζαντινών αρχαιοτήτων στον υπό κατασκευή σταθμό του μετρό στη Βενιζέλου.
Παρά τις συναινετικές δηλώσεις και τις δημόσιες φιλοφρονήσεις των αντιμαχόμενων πλευρών, ισχυρό πεδίο τριβής αποτελούν ακόμη οι νομικοτεχνικές διαφωνίες και οι διαδικαστικές διxoγνωμίες για την οριστική επίλυση του ζητήματος. Οι εκκρεμότητες αυτές αποτυπώνουν εν πολλοίς το ρήγμα εμπιστοσύνης των τελευταίων μηνών, αλλά και τους πολιτικούς διαγκωνισμούς, εν όψει των προσεχών δημοτικών εκλογών.
Η λύση κοινής αποδοχής
Αναλυτικότερα, η λύση κοινής αποδοχής που προέκυψε σε σύσκεψη αργά το βράδυ της προηγούμενης Τετάρτης στο ΥΜΑ-Θ, προβλέπει, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Πολιτισμού, την ολοκλήρωση των εργασιών του επίμαχου σταθμού και την ανάδειξη των εξαίρετων αρχαιολογικών καταλοίπων. Κατ’ αρχάς αποδεκτή, όπως αναφέρεται, έγινε η νέα, τροποποιημένη πρόταση της Αττικό Μετρό ΑΕ, η οποία προβλέπει «απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων στο χώρο του σταθμού Βενιζέλου».
Η αίτηση ακύρωσης
Σύμφωνα με το υπουργείο Πολιτισμού, η νέα, τροποποιημένη πρόταση της Αττικό Μετρό ΑΕ, όπως και η υποβληθείσα από την ίδια μελέτη απόσπασης των αρχαιοτήτων, θα εισαχθούν στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ), προκειμένου αυτό να γνωμοδοτήσει. «Είναι αυτονόητο», προαναγγέλλει η ανακοίνωση, «ότι, για να προχωρήσει η διοικητική αυτή διαδικασία, ο δήμος Θεσσαλονίκης θα παραιτηθεί από την εκκρεμή αίτηση ακύρωσης ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας».
Ο Γ. Μπουτάρης
Ωστόσο, έπειτα από 24 ώρες και αφού είχε προηγηθεί νέα, ευρεία σύσκεψη στα γραφεία της Αττικό Μετρό ΑΕ, παρουσία του γ. γ. Δημοσίων Εργων, Στράτου Σιμόπουλου, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, αποσαφήνισε σε γραπτή δήλωσή του πως μόνο με νέα απόφαση του νυν υπουργού Πολιτισμού, Π. Παναγιωτόπουλου, το περιεχόμενο της οποίας θα πρέπει να ανταποκρίνεται σε όσα έχει ζητήσει εδώ και 5 μήνες ο δήμος Θεσσαλονίκης, θα αποσυρθεί η προσφυγή ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Τι τους χωρίζει
Οι δύο ανακοινώσεις αποσιωπούν, πάντως, όσα ακόμη διαιρούν τις δύο πλευρές, τα οποία συνοψίζονται στα εξής:
• Η νέα μελέτη της Αττικό Μετρό ΑΕ, η οποία προσομοιάζει στην πρόταση της ομάδας των Α. Αλεξοπούλου και Γ. Παπακώστα από το Τμήμα Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ, έχει εκπονηθεί εν αγνοία των ανασκαφέων της Βενιζέλου, που θα κληθούν ακολούθως να αποσυνθέσουν και να τοποθετήσουν πάλι ό,τι οι ίδιοι ανέσυραν από τη γη. Επίσης, η εν λόγω μελέτη δεν έχει κατατεθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού, ούτε έχει ακόμη αξιολογηθεί από την αρμόδια επιτροπή εργασίας του δήμου Θεσσαλονίκης.
• Η κατ’ αρχάς συμφωνία επί της νέας πρότασης της Αττικό Μετρό ΑΕ επιτεύχθηκε απόντων των εκπροσώπων της 9ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του υπουργείου Πολιτισμού. Και οι δύο υπηρεσίες έχουν έως τώρα εκφράσει επιφυλάξεις για την απόσπαση των αρχαιοτήτων.
• Ολες οι σχετικές διοικητικές πράξεις, οι μελέτες απόσπασης των αρχαιοτήτων και ο σχετικός διαγωνισμός είναι πλέον μετέωρα, καθώς έχει ανασταλεί με προσωρινή διαταγή του ΣτΕ η απόφαση επί των οποίων βασίστηκαν, δηλαδή η περιβόητη απόφαση του τέως αναπληρωτή υπουργού, Κ. Τζαβάρα.
• Κανένα θέμα και καμία μελέτη δεν μπορούν πλέον να εισαχθούν προς συζήτηση και γνωμοδότηση στο ΚΑΣ σε επίκληση της προηγούμενης απόφασης του Κ. Τζαβάρα, καθώς αυτή είναι επί του παρόντος νομικά ανενεργή.
• Η Αττικό Μετρό ΑΕ και η Γενική Γραμματεία Πολιτισμού αντιτίθενται στην ολική αναπομπή της υπόθεσης στο ΚΑΣ, ενώ ο δήμος Θεσσαλονίκης ζητεί την εφ’ όλης της ύλης επανεξέταση του ζητήματος και την έκδοση νέας γνωμοδότησης.
• Η Αττικό Μετρό ΑΕ και η Γενική Γραμματεία Πολιτισμού θέλουν πρώτα να παραιτηθεί ο δήμος Θεσσαλονίκης από την προσφυγή του στο ΣτΕ και μετά να γνωμοδοτήσει το ΚΑΣ, ενώ ο δήμος Θεσσαλονίκης επιδιώκει ακριβώς το αντίθετο.
Ετσι, ενώ σε επίπεδο προθέσεων φαίνεται να έχει επιτευχθεί σύγκλιση απόψεων, απομένει ακόμη να διανυθεί σημαντική απόσταση, ώστε να τεθεί σε τροχιά εφαρμογής η συνύπαρξη μετρό και αρχαιοτήτων στην καρδιά της Θεσσαλονίκης.
