Τι υποστηρίζει η κοινοπραξία του Μετρό Θεσσαλονίκης για την καταγγελία σύμβασης του έργου
Καθημερινή, 17.03.2014
Του Γιώργου Λιαλιού
Σειρά ερωτημάτων τόσο για την κοινοπραξία που έχει αναλάβει την κατασκευή του Μετρό της Θεσσαλονίκης, όσο και για την Αττικό Μετρό προκύπτει από την επιστολή του εργολάβου, με την οποία ξεκινά τη διαδικασία καταγγελίας της σύμβασης του έργου.
Από τη μια πλευρά η κοινοπραξία δείχνει να συνεχίζει μια παρελκυστική τακτική, με πιθανότερο στόχο την άσκηση πίεσης στο Δημόσιο για την ικανοποίηση οικονομικών αιτημάτων παρά την εγκατάλειψη του έργου. Χαρακτηριστικό είναι ότι σχεδόν το σύνολο των προβλημάτων που υποδεικνύει έχει παραπεμφθεί με συναίνεσή του σε διαιτησία, δηλαδή θεωρείται επιλύσιμο μέσω αποζημίωσης. Επιπλέον, η κοινοπραξία κατέθεσε μια ημέρα νωρίτερα ένσταση, με την οποία ζητά να αποζημιωθεί για αλλαγή χάραξης σε ένα σημείο του έργου.
Από την άλλη πλευρά, η Αττικό Μετρό φαίνεται να επιμένει σε ένα μάλλον ανεδαφικό χρονοδιάγραμμα, υποστηρίζοντας ότι το έργο μπορεί να ολοκληρωθεί στα τέλη του 2016 στη στιγμή που η συνολική του πρόοδος βρίσκεται μόλις στο 26,84%, γεγονός που αποκρύπτεται διακριτικά. Χαρακτηριστικό είναι πως ο κατασκευαστής υποστηρίζει ότι έχει σταματήσει εδώ και 1-2 έτη η κατασκευή 3 σταθμών (πλέον της Βενιζέλου και της Βούλγαρη), αντίθετα με την ενημέρωση που παρέχει η Αττικό Μετρό.
Στην πολυσέλιδη επιστολή (η οποία βρίσκεται στη διάθεση της «Κ») η κοινοπραξία ΑΕΓΕΚ- Impregilo- Ansaldo TSF- Seli- AnsaldoBreda διά του εκπροσώπου της Μιχ. Σίμα κάνει το πρώτο βήμα σύμφωνα με το νόμο για την καταγγελία της σύμβασης: την υποβολή ειδικής δήλωσης διακοπής έργων «δεδομένου ότι οι εργασίες έχουν διακοπεί με αποκλειστική υπαιτιότητα της Αττικό Μετρό ΑΕ».
Η επιχειρηματολογία της κοινοπραξίας βασίζεται στην εμπλοκή που παρουσιάζεται για διαφορετικούς λόγους σε εννέα σημεία του έργου:
-Σταθμός Βενιζέλου.
Σύμφωνα με το αρχικό χρονοδιάγραμμα, ο χώρος για την κατασκευή του σταθμού έπρεπε να έχει παραδοθεί από τις 22.7.2008. Η κοινοπραξία κατηγορεί την Αττικό Μετρό ότι παρά την γνωστή εμπλοκή με τα αρχαιολογικά ευρήματα δεν κηρύσσει και τυπικά τη διακοπή των εργασιών στο σταθμό, αλλά την αντιμετωπίζει ως απλή καθυστέρηση, προκειμένου να αποφύγει τις νομικές (και οικονομικές) συνέπειες.
-Σταθμός Βούλγαρη.
Σύμφωνα με το αρχικό χρονοδιάγραμμα, ο χώρος για την κατασκευή του σταθμού έπρεπε να έχει παραδοθεί από τις 6.3.2008. «Ο σταθμός της Βούλγαρη δεν είναι δυνατόν να παραδοθεί για λόγους σχετιζόμενους με το καθεστώς των απαλλοτριώσεων. Συντρέχει δηλαδή αδυναμία της Αττικό Μετρό να παραδώσει το χώρο εκτέλεσης του έργου», αναφέρεται στην επιστολή.
Πάντως είναι αξιοσημείωτο ότι η κοινοπραξία, αναφερόμενη στον τρόπο χειρισμού της υπόθεσης από την Αττικό Μετρό, χαρακτηρίζει «απευκταία» την κατάργηση του σταθμού.
-Τμήμα σήραγγας από σταθμό Νέα Ελβετία προς Αμαξοστάσιο.
Το συγκεκριμένο τμήμα θα κατασκευαστεί με ανοιχτό όρυγμα (δηλαδή όχι από το μετροπόντικα) και σύμφωνα με την κοινοπραξία οι εργασίες δεν μπορούν να προχωρήσουν επειδή δεν έχουν συντελεστεί οι απαλλοτριώσεις.
-Σταθμός και διασταύρωση Νέα Ελβετία.
Ο σταθμός επαναχωροθετήθηκε λόγω της ύπαρξης ρέματος. Όμως, σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζει η κοινοπραξία, το ρέμα μπαζώθηκε με αποτέλεσμα στις βροχοπτώσεις της 1-3 Μαρτίου να πλημμυρίσει το εργοτάξιο και να σταματήσουν οι εργασίες. Η κοινοπραξία αναφέρει ότι είχε ενημερώσει για τον κίνδυνο την Αττικό Μετρό, αλλά δεν έλαβε απάντηση.
-Σταθμός και διακλάδωση Πατρικίου.
Η εταιρία υποστηρίζει ότι δεν είναι δυνατόν να ξεκινήσει τις εργασίες κατασκευής, γιατί η Αττικό Μετρό δεν έχει δεχθεί να καταβάλλει επιπρόσθετο κόστος για κάποιες αλλαγές στο σχεδιασμό του έργου.
-Μετεγκατάσταση των εγκαταστάσεων που υποστηρίζουν τους μετροπόντικες στη διασταύρωση Συντριβανίου. Η κοινοπραξία διαμαρτύρεται για την ακύρωση του συγκεκριμένου τμήματος του έργου.
-Κατασκευή σταθμών Δυτικά της Ανάληψης.
Ο κατασκευαστής υποστηρίζει ότι η σειρά των εργασιών έχει αλλάξει με ευθύνη της Αττικό Μετρό. «Η μονομερής τροποποίηση της αλληλουχίας των εργασιών, με την κατασκευή σηράγγων μέσω μη ολοκληρωμένων (σκαμμένων) σταθμών και υποστήριξη των ΤΒΜ (σσ. μετροποντικών) από τις εγκαταστάσεις του Νέου Σιδηροδρομικού Σταθμού, δέσμευσε τις εργασίες κατασκευής των σταθμών λόγω της ύπαρξης σηράγγων εντός αυτών και της ανάγκης υποστήριξης της λειτουργίας των ΤΒΜ». Αξιοσημείωτο είναι ότι, όπως αναφέρει η κοινοπραξία, «συνέπεια των ανωτέρω είναι να έχουν διακοπεί οι εργασίες κατασκευής των σταθμών Ευκλείδης (9.7.12), Φλέμινγκ (30.10.12), Πανεπιστήμιο (12.2.13) και διακλάδωση Δημοκρατίας (10.10.13)». Επιπλέον, για τους ίδιους λόγους «προκύπτει σοβαρό ενδεχόμενο στο αμέσως προσεχές διάστημα να διακοπούν οι εργασίες στο φρεάτιο ΤΒΜ του Νέου Σιδηροδρομικού Σταθμού και στο σταθμό Παπάφη». Και καταλήγει: «Είναι φανερό ότι οι εργασίες κατασκευής των σταθμών δυτικά της Ανάληψης έχουν διακοπεί με αποκλειστική υπαιτιότητα της Αττική Μετρό».
-Αγία Σοφία, Αμαξοστάσιο. Οι εργασίες έχουν διακοπεί για να ξεκινήσουν οι αρχαιολογικές εργασίες και ο ανάδοχος θεωρεί ότι υπάρχει ζήτημα ανάλογο με αυτό του σταθμού Βενιζέλου.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα συμπεράσματα της κοινοπραξίας για την πρόοδο του έργου, τα οποία διαφέρουν αρκετά από την αισιόδοξη εικόνα που παρουσιάζει συστηματικά η Πολιτεία. «Ενώ έχει παρέλθει 1,5 έτος από τη λήξη της συμβατικής προθεσμίας ολοκλήρωσης του έργου, έχει εκτελεστεί μόνο μόνο το 26,84% αυτού, δαπάνης 214,2 εκατ. ευρώ». Από τις υπολειπόμενες προς εκτέλεση εργασίες, συνολικής δαπάνης 583,7 εκατ. ευρώ, οι εργολάβοι υποστηρίζουν ότι μπορούν να εκτελέσουν μόνο «εργασίες αποσπασματικού τύπου, ήτοι ποσοστό 1,15%». Ο εργολάβος εκτιμά ότι το σύνολο των σταθμών του έργου «είναι μπλοκαρισμένο με αδυναμία εκτέλεσης εργασιών». Και καταλήγει ότι το αναθεωρημένο χρονοδιάγραμμα της Αττικό Μετρό, σύμφωνα με το οποίο το Μετρό της Θεσσαλονίκης θα τεθεί σε λειτουργία το Νοέμβριο του 2016 «έχει προ πολλού ολισθήσει και καταστεί ανεφάρμοστο. Εάν ως διά μαγείας σήμερα αίρονταν όλα τα προβλήματα του έργου, το συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα οδηγεί σε θεωρητική περάτωση τον Αύγουστο του 2019 (sic)», αναφέρεται.
Τα ερωτήματα
Ενδιαφέρον πάντως είναι ότι, όπως παραδέχεται και ο ίδιος ο εργολάβος, το σύνολο των θεμάτων που επικαλείται έχει παραπεμφθεί με συναίνεσή του σε διαδικασία διαιτησίας. Συνεπώς αντιμετωπίζονται ως θέματα επιλυόμενα μέσω της καταβολής οικονομικής αποζημίωσης και όχι ως ανυπέρβλητα στη συνέχιση του έργου εμπόδια.
Επίσης, ενδεικτικό της στάσης του εργολάβου είναι ότι μια ημέρα πριν την δήλωση διακοπής έργων (δηλαδή στις 12.3.14), η κοινοπραξία κατέθεσε στην Αττικό Μετρό ένσταση, διεκδικώντας αποζημίωση για την επαναχωροθέτηση του σταθμού Νέας Ελβετίας. Το Δημόσιο απέρριψε το αίτημά της καθώς με το επιχείρημα ότι οι όποιες αλλαγές έγιναν στο στάδιο του σχεδιασμού.
Υπάρχουν όμως και σημεία που πρέπει να απαντηθούν από την Πολιτεία. Για παράδειγμα, η πρόοδος των εργασιών, όπως περιγράφεται από την κοινοπραξία έρχεται σε αντίθεση με την ενημέρωση που παρέχει μέχρι σήμερα η Αττικό Μετρό, σύμφωνα με την οποία οι σταθμοί Ευκλείδη, Φλέμινγκ, Πανεπιστήμιο και η διακλάδωση Δημοκρατίας βρίσκονται υπό κατασκευή (ο εργολάβος υποστηρίζει ότι έχουν σταματήσει εδώ και 1-2 έτη).
Επίσης είναι προφανές ότι η πρόβλεψη για ολοκλήρωση του έργου στα τέλη του 2016 είναι εκτός πραγματικότητας με δεδομένο ότι έχει κατασκευαστεί μόλις το ένα τέταρτο του έργου. Ωστόσο η Αττικό Μετρό επιμένει, εκτιμώντας ότι η πρόσφατη ενδυνάμωση της κοινοπραξίας (από την ΕΛΛΑΚΤΩΡ) θα μπορούσε να δώσει ώθηση στο έργο, εκτίμηση που διαψεύδεται από την πραγματικότητα.
