Τα «μυστικά» της Θεσσαλονίκης και της ιστορίας της μέσα στους αιώνες
Γοητευτικά «μυστικά» περιμένουν οι αρχαιολόγοι, που ανασκάπτουν στους σταθμούς του μετρό, να τους αποκαλύψει η Θεσσαλονίκη για την ιστορία της μέσα στους αιώνες. Σ αυτήν την ενιαία αρχαιολογική ανασκαφή που έχει ξεκινήσει από το «Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό» και το «Σιντριβάνι», το υπέδαφος της πόλης σε μικρά μόλις βάθη έχει αρχίσει ήδη να αποδίδει τα πρώτα ευρήματα για το παρελθόν της, προϊδεάζοντας και για τη συνέχεια, όταν οι εργασίες προχωρήσουν ακόμη βαθύτερα και οι αρχαιολόγοι μπουν πια μέσα στους σταθμούς.
Ιχνη της «πόλης κάτω από την πόλη» φαίνεται ότι υπάρχουν διάσπαρτα παντού. Ενα φρεάτιο χρειάστηκε να ανοιχτεί στο πλαίσιο των προπαρασκευαστικών εργασιών του σταθμού «Αγία Σοφία» για την παράκαμψη ενός πυρίκαυστου αγωγού από τα χρόνια της μεγάλης πυρκαγιάς του 1917 και η αρχαιολογική σκαπάνη «σκόνταψε» πάνω σε ένα ψηφιδωτό του 4ου αιώνα μ.Χ., εξαιρετικής ποιότητας. Ηταν δάπεδο ρωμαϊκής βίλας, κατά πάσα πιθανότητα από την αυλή της, πάνω στην αρχαία Εγνατία οδό, δίπλα στο ανάκτορο του Γαλερίου. Το ψηφιδωτό, όμως, βρέθηκε να εδράζεται μέσα στον υδροφόρο ορίζοντα κι έτσι το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, βάσει και της εισήγησης της 9ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, έκρινε ότι η αποκόλληση και η μεταφορά του είναι αδύνατες και ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος να διατηρηθεί και να προστατευτεί παρά η κατάχωσή του.
Ενα κομμάτι ψηφιδωτού δαπέδου, με γεωμετρικά σχέδια που συναντώνται και στα ψηφιδωτά στο κέντρο της Θεσσαλονίκης (του 4ου αιώνα μ.Χ.), βρέθηκε και σε μια γωνιά του σκάμματος των περιμετρικών τοίχων του σταθμού «Σιντριβάνι». Επειδή μάλιστα σε απόσταση μόλις 20-30 μέτρων, στο οικόπεδο του «Ασύλου του Παιδιού», έχει αποκαλυφθεί παλιότερα ρωμαϊκή έπαυλη με ψηφιδωτό δάπεδο, η ανασκαφή του νέου ευρήματος θα συνεχιστεί και εκτός του περιγραμμάτος του σταθμού ώστε να διερευνηθεί αν πρόκειται για ένα ακόμη κομμάτι της έπαυλης.
Ταυτόχρονα, στο ίδιο σκάμμα βρέθηκαν στην έρευνα που έγινε από το Δεκέμβριο ώς τις αρχές Μαρτίου από την ΙΣΤ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και νέες συστάδες τάφων σε επάλληλα αρχαιολογικά στρώματα, από τα πρώιμα ελληνιστικά (3ο αιώνας π.Χ.) έως τα ρωμαϊκά (3ος αιώνας μ.Χ.) χρόνια. Στο «Σιντριβάνι» εντοπίζεται τμήμα της ανατολικής νεκρόπολης της Θεσσαλονίκης. Η χρονολόγηση των τάφων και των κτερισμάτων τους τεκμηριώνει τη διαρκή χρήση του νεκροταφείου μέσα στους αιώνες. Από τους 61 τάφους διάφορων τυπολογιών που βρέθηκαν σε βάθος μέχρι και 3,5 μ. από την επιφάνεια του εδάφους, δύο καμαροσκεπείς του 3ου αιώνα μ.Χ. με κτερίσματα (χάλκινα νομίσματα, πήλινα αγγεία, οστέινα και μεταλλικά αντικείμενα) και μια σκάλα που οδηγούσε σε νεκρικό θάλαμο θα αποκολληθούν για να εκτεθούν μελλοντικά. Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο έχει ταχθεί υπέρ του να γίνει το «Αλκαζάρ» μουσείο του Μετρό Θεσσαλονίκης.
