Στην τελική ευθεία για επαναδημοπράτηση ή συμβιβασμό το μετρό της Θεσσαλονίκης
Καθημερινή, 02.11.2014
Του Γιώργου Λιαλιου
Οι οικονομικές απαιτήσεις της κοινοπραξίας ΑΕΓΕΚ – Impregilo – Ansaldo TSF – Seli – AnsaldoBreda από το Δημόσιο ξεπερνούν τα 560 εκατ. ευρώ.
Πιο κοντά από ποτέ στην επαναδημοπράτησή του βρίσκεται το μετρό της Θεσσαλονίκης. Η απόφαση του διαιτητικού δικαστηρίου επί της βασικότερης των προσφυγών της κοινοπραξίας θα εκδοθεί μέσα στο επόμενο δίμηνο και μπορεί να οδηγήσει στη λύση της σύμβασης. Στο ενδεχόμενο αυτό, η ηγεσία της «Αττικό Μετρό» υποστηρίζει ότι θα προχωρήσει σε επαναδημοπράτηση, χωρίς να δεχθεί διαπραγμάτευση. Ομως δεν θα ήταν διόλου απίθανο οι δύο πλευρές να μη φθάσουν ποτέ σε αυτό το σημείο και να έλθουν εμμέσως –διαμέσου της διαιτησίας– σε οικονομικό συμβιβασμό, κάτι το οποίο φαίνεται να είναι ο απώτερος σκοπός των εργολάβων του έργου.
Οι οικονομικές απαιτήσεις της κοινοπραξίας ΑΕΓΕΚ – Impregilo – Ansaldo TSF – Seli – AnsaldoBreda από το Δημόσιο ξεπερνούν τα 560 εκατ. ευρώ. Οπως υποστηρίζει, το έργο έχει διαφοροποιηθεί σε πολλές περιπτώσεις σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό, με αποτέλεσμα την επιβάρυνση του εργολάβου. Το Δημόσιο, από την πλευρά του, υποστηρίζει πως η σύμβαση που υπεγράφη το 2006 είναι σαφής γι’ αυτές τις περιπτώσεις. Και δεν προβλέπει την αποζημίωση του αναδόχου σε περίπτωση καθυστερήσεων (για αρχαιολογικά, απαλλοτριώσεις κ.λπ.), παρά μόνο την αναθεώρηση των τιμών των εργασιών, που αυτή την περίοδο λόγω της γενικής κατάστασης… είναι αρνητική. Αυτά, επί της αρχής.
Διέξοδος
Με δεδομένο ότι τα πράγματα είχαν οδηγηθεί σε αδιέξοδο, το υπουργείο Υποδομών προχώρησε πέρυσι σε ειδική νομοθετική ρύθμιση, επιτρέποντας την παραπομπή των εκκρεμών ζητημάτων σε διαιτησία. Τα 66 οικονομικά αιτήματα της κοινοπραξίας χωρίστηκαν σε έξι ομάδες, εκ των οποίων η πρώτη συζητήθηκε τον Σεπτέμβριο. Το βασικό ζήτημα που εξετάστηκε είναι αν ο εργολάβος έχει δικαίωμα να εγκαταλείψει τη σύμβαση ή όχι. Η κοινοπραξία υποστηρίζει πως η επέκταση του χρονοδιαγράμματος του έργου έως το 2016 δεν είναι σύννομη, καθώς δεν την είχε ζητήσει επισήμως.
Και συνεπώς μπορεί να εγκαταλείψει το έργο στο τέλος του 2014 χωρίς κυρώσεις εις βάρος της. Η «Αττικό Μετρό» υποστηρίζει από την πλευρά της ότι ο εργολάβος είχε ζητήσει την παράταση επιμέρους προθεσμιών, οι οποίες οδηγούν υποχρεωτικά σε παράταση της ολοκλήρωσης του συνόλου του έργου. Τι θα κάνει το Δημόσιο αν οι επιδιαιτητές δικαιώσουν τον εργολάβο; Οπως αναφέρει στην «Κ» ο πρόεδρος της «Αττικό Μετρό», Χρήστος Τσίτουρας, στο ενδεχόμενο αυτό η επαναδημοπράτηση του υπολοίπου του έργου θεωρείται μονόδρομος.
Η επαναδημοπράτηση, σημειώνει, θα γίνει με τελικές μελέτες και αυστηρό χρονοδιάγραμμα. Επιπλέον, εκτιμάται ότι το υπόλοιπο έργο θα μπορούσε να δημοπρατηθεί από κοινού με τις ηλεκτρομηχανολογικές εργασίες της επέκτασης προς Καλαμαριά, ώστε το έργο να τελειώσει ταυτόχρονα και να γίνει πιο ελκυστικό ως οικονομικό αντικείμενο. Η πλευρά της «Αττικό Μετρό» φαίνεται να προετοιμάζεται τους τελευταίους μήνες για το ενδεχόμενο αυτό, θεωρώντας ότι, στο σημείο που έχουν έλθει τα πράγματα, η επαναδημοπράτηση του μετρό όχι μόνο δεν πρέπει να θεωρείται απευκταία, αλλά θα δώσει νέα ώθηση στο έργο.
Πρέπει αυτή η εξέλιξη να θεωρείται δεδομένη; Σίγουρα όχι. Και αυτό γιατί στο παρασκήνιο οι δύο πλευρές φέρεται να βρίσκονται σε συνεχείς διαπραγματεύσεις και να θέτουν τις «κόκκινες γραμμές» τους για τη συνέχιση του έργου. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», στελέχη της κοινοπραξίας σε συζητήσεις με το Δημόσιο έχουν δηλώσει πως θα παραμείνουν στο έργο μόνον αν η παραμονή τους «ενισχυθεί» με ένα ποσό της τάξεως των 200-300 εκατ., ένα είδος «επανεκκίνησης» του μετρό της Θεσσαλονίκης (κατά το πρότυπο των παραχωρημένων αυτοκινητοδρόμων). Το ποσό θα μπορούσε να καταβληθεί μέσω της δικαίωσης του εργολάβου σε διάφορα επιμέρους αιτήματα – ας μην ξεχνάμε ότι έπεται η εκδίκαση από τους επιδιαιτητές ακόμα πέντε ομάδων οικονομικών αιτημάτων (η δεύτερη θα ξεκινήσει να εξετάζεται στις αρχές Νοεμβρίου).
Ο προϋπολογισμός
Επισήμως, πάντως, η κοινοπραξία υποστηρίζει ότι, καθώς το έργο έχει φθάσει πλέον στα 8,5 έτη από τα 5,5 έτη του αρχικού χρονοδιαγράμματος και οι δαπάνες για αρχαιολογικές εργασίες από τα 15 εκατ. ευρώ στα 160 εκατ. ευρώ, είναι αδύνατον ο προϋπολογισμός του έργου να μείνει σταθερός – έστω κι αν οι 66 διεκδικήσεις της φθάνουν το 50% του αρχικού κόστους του έργου. «Δεν θέλουμε να εγκαταλείψουμε, αλλά δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να ζημιωνόμαστε», αναφέρει στην «Κ» στέλεχος της κοινοπραξίας. «Η σύμβαση που υπέγραψε ο εργολάβος είναι απολύτως σαφής για όλα αυτά τα ζητήματα. Μπορεί να είναι μια κακή σύμβαση, γιατί έγινε “στο πόδι” για πολιτικούς λόγους, ωστόσο δεν δικαιώνει τον εργολάβο στην περίπτωση καθυστερήσεων με ευθύνη του Δημοσίου», εκτιμά στέλεχος του υπουργείου Υποδομών.
Υπενθυμίζεται ότι τον έλεγχο της ΑΕΓΕΚ έχουν πλέον η Alpha Bank και η Τράπεζα Πειραιώς, που κατέχουν εκάστη περίπου 20% των μετοχών της εταιρείας. Ενώ το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας κατέχει στην ΑΕΓΕΚ περίπου το 38%, μετά τη συμμετοχή του στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου των δύο τραπεζών. Ο κατασκευαστικός κολοσσός Ακτωρ έχει αναλάβει για λογαριασμό των τραπεζών σύμβουλος για το κατασκευαστικό κομμάτι της ΑΕΓΕΚ. Επίσης είναι ανάδοχος στην επέκταση της γραμμής προς Καλαμαριά.
