Σε μεγαλύτερο βάθος θα συνεχιστεί η έρευνα στο μετρό Θεσσαλονίκης
Ναυτεμπορική, 25.07.2014
Δεν θα διατηρηθούν τα ευρήματα στον σταθμό «Αγία Σοφία»
Ευρήματα των όψιμων μεταβυζαντινών χρόνων, αποσπασματικά διατηρημένα, που δεν συνιστούν μνημειακό σύνολο, ήρθαν στο φως κατά τις εργασίες κατασκευής του μετρό Θεσσαλονίκης, στο νότιο τμήμα του σταθμού «Αγία Σοφία».
Μεταξύ άλλων, αποκαλύφθηκαν χώροι κτηρίων (ένα από τα οποία, στο δυτικό όριο του σκάμματος με μακρά περίοδο χρήσης), αλλά και μεμονωμένες τοιχοποιίες μεταβυζαντινών και νεώτερων χρόνων, που σε αρκετές περιπτώσεις φαίνεται να καταστράφηκαν από πυρκαγιά στις αρχές του 19ου αιώνα, και λόγω του αποσπασματικού τους χαρακτήρα δεν μπορούν να αποδοθούν σε συγκεκριμένους χώρους.
Επίσης, εντοπίστηκαν μεταβυζαντινή και νεώτερη κεραμική και νομίσματα που χρονολογούνται από τον 17ο ως το πρώτο μισό του 19ου αιώνα.
Τα ευρήματα αυτά, που έχουν ήδη αποτυπωθεί, φωτογραφηθεί και τεκμηριωθεί επιστημονικά, δεν θα διατηρηθούν, όπως αποφάσισαν ομόφωνα τα μέλη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, προκειμένου να συνεχιστεί η ανασκαφική έρευνα σε μεγαλύτερο βάθος.
Σταθμός «Αγίας Σοφίας»
Στο κέντρο της σύγχρονης πόλης και κάτω από τον άξονα της Εγνατίας οδού εντοπίστηκε τμήμα του πολεοδομικού ιστού της αρχαίας πόλης. Χαρακτηριστικό δείγμα αποτελεί ο μαρμάρινος δρόμος ρωμαϊκών χρόνων που αποκαλύφθηκε σε πλάτος 4 μέτρων και μήκος 82,5 μέτρων. Ο δρόμος που είναι στρωμένος με μαρμάρινες πλάκες, οριοθετείται στα νότια από μαρμάρινο κράσπεδο και στυλοβάτη πάνω στον οποίο εδράζονται οι κίονες μίας στοάς που αναπτύσσεται προς τα νότια, παράλληλα προς το δρόμο.
Η ανασκαφική έρευνα της ΙΣΤ΄ ΕΠΚΑ επικεντρώθηκε στην περιοχή νότια του μαρμαρόστρωτου δρόμου, με στόχο να ερευνηθούν οι παλαιότερες φάσεις κατοίκησης του χώρου. Ήρθαν στο φως οικιστικά και οικοδομικά κατάλοιπα, όπως αποχετευτικοί αγωγοί, απορριμματικοί λάκκοι, κατάλοιπα τοίχων και κτιστές κατασκευές που μαρτυρούν την αδιάλειπτη χρήση του χώρου, ήδη από τους πρώιμους ελληνιστικούς χρόνους. Κυρίως, όμως, αποκαλύφθηκαν οι διαδοχικές επιστρώσεις ενός – κατά πολύ πλατύτερου από τον μαρμαρόστρωτο – χωμάτινου δρόμου, που κατά την ελληνιστική περίοδο καταλάμβανε όλο το πλάτος του βόρειου μισού του σταθμού (περίπου 10 μέτρα). Η κεντρική αυτή οδική αρτηρία της Θεσσαλονίκης χρονολογείται από τον 3ο αι. π.Χ μέχρι τις αρχές της αυτοκρατορικής περιόδου (1ος αι. π.Χ. – 1ος αι. μ.Χ.).
Η θέση, ο άξονας και η λειτουργία του δεν διαφοροποιούνται σημαντικά από εκείνες του μαρμαρόστρωτου δρόμου και όλων των μεταγενέστερων οδών μέχρι τη μοντέρνα Εγνατία οδό. Στην περιοχή νότια του δρόμου εντοπίστηκαν κατάλοιπα τοίχων του πιθανόν να αποτελούσαν τμήματα οικοδομικών νησίδων ή και αναλήμματα του δρόμου. Κατά μήκος του στυλοβάτη της στοάς που πλαισίωνε τον μαρμαρόστρωτο δρόμο εντοπίστηκε πεσσοστοιχία από 23 πεσσούς που αποτελούσε την πρόσοψη μιας πρωιμότερης στοάς, ανάλογης λειτουργίας.