Οχι στη μεταφορά των ευρημάτων του Μετρό
Ριζοσπάστης, 09.02.2013
Αντίθετοι με την αντιμετώπιση από το κράτος των αρχαιοτήτων που αποκαλύφθηκαν με την κατασκευή του Μετρό στη Θεσσαλονίκη είναι και οι έκτακτοι αρχαιολόγοι, όπως και οι μόνιμοι.
Ο Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων με ανακοίνωσή του σημειώνει ότι «η απόφαση να κατασκευαστούν σταθμοί στην πλατεία της Αγίας Σοφίας και στην οδό Βενιζέλου, καθιστούσε βέβαιη την αποκάλυψη σημαντικών τμημάτων σε μεγάλη έκταση του κέντρου της ρωμαϊκής, βυζαντινής και οθωμανικής Θεσσαλονίκης. Οι αρμόδιοι όφειλαν να γνωρίζουν ότι η ανασκαφή των δύο αυτών σταθμών θα ήταν μια χρονοβόρα διαδικασία. Ηταν δεδομένο ότι το κόστος θα ήταν τεράστιο και αδύνατο να υπολογιστεί εκ των προτέρων. Στους δύο αυτούς σταθμούς αποτυπώνεται η μακρά Ιστορία της πόλης, σε μια αλληλουχία αρχαιολογικών στρωμάτων που υπερβαίνουν τα δέκα μέτρα. Οπως φάνηκε στην περίπτωση της βασιλικής στο σταθμό του Σιντριβανίου, δεν υπήρχε κανένας σχεδιασμός για τη διαχείριση σταθερών αρχιτεκτονικών στοιχείων που θα εντοπίζονταν. Αντίθετα, προκρίθηκε η στρατηγική του "βλέποντας και κάνοντας". Δηλαδή, διενέργεια ανασκαφής με ταχύτατους ρυθμούς, χωρίς καμία πρόβλεψη για την πιθανότητα εντοπισμού κάποιου αρχιτεκτονικού στοιχείου που θα έπρεπε να παραμείνει στη θέση του».
Για την απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου να μεταφέρει τα εντυπωσιακά ευρήματα που αποκαλύφθηκαν στο σταθμό Βενιζέλου – ανάμεσά τους και ένας δρόμος σε άριστη κατάσταση – ο ΣΕΚΑ σημειώνει ότι «είναι εντελώς εσφαλμένη επιστημονικά», γιατί «αν ο δρόμος μεταφερθεί σε άλλο σημείο χάνει την αξία του και το νόημα διατήρησής του. Πρόκειται για την κεντρική οδό μιας εκ των σημαντικότερων πόλεων του αρχαίου κόσμου. Επιπλέον, αποτελεί μοναδικό σύνολο, που δείχνει μια ολοκληρωμένη εικόνα ενός τμήματος της Θεσσαλονίκης, μιας συγκεκριμένης περιόδου ελάχιστα γνωστής ανασκαφικά. Πρόκειται για την εναργέστερη εικόνα της πόλης κάτω από την πόλη, με ένα επιπλέον εντυπωσιακό στοιχείο: η αρχαία κεντρική οδός βρίσκεται κάτω από τη σημερινή οδό Εγνατία».
Προσθέτει ότι προκαλεί «ερωτήματα η στάση των ειδικών και πρώτα απ' όλους του συμβούλου για τα έργα του ΜΕΤΡΟ, ακαδημαϊκού και καθηγητή της αρχαιολογίας στο ΑΠΘ Μ. Τιβέριου. Με πόση ευκολία συμφώνησε στην πρόταση της εταιρείας για απόσπαση και επανατοποθέτηση σε μια εντελώς άσχετη με το εύρημα τοποθεσία απλώς και μόνον γιατί εκεί υπάρχει χώρος. Ακόμη περισσότερες απορίες δημιουργεί η στάση των μελών του ΚΑΣ, οι οποίοι με συντριπτική πλειοψηφία, όπως διέρρευσε, χωρίς να επισκεφτούν το χώρο, έστω από επιστημονική περιέργεια, γνωμοδότησαν με αυτόν τον τρόπο».
Καλεί, τέλος, «την επιστημονική κοινότητα, τους τοπικούς φορείς, τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης και όλης της χώρας, να πάρουν θέση υπέρ της κατά χώρο διατήρησης των αρχαιοτήτων», αλλά και το ΚΑΣ «να ανακαλέσει την απόφασή του και να σκεφτεί με όρους πραγματικού δημόσιου συμφέροντος και όχι του συμφέροντος της εταιρείας».
