«Να μεταφερθούν από τη Βενιζέλου στου… Βενιζέλου»
Αγγελιοφόρος, 24.02.2013
Του Γιώργου Μούλκα
Είναι αδύνατον, από τεχνικής απόψεως, να παραμείνει όλο το τμήμα της μέσης οδού στη θέση όπου εντοπίστηκε, και ταυτοχρόνως να κατασκευαστεί ο σταθμός της Βενιζέλου, βάσει της αρχικής μελέτης, υποστηρίζει ο αντιδήμαρχος Ποιότητας Ζωής του δήμου Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Ζέρβας.
Επικαλούμενος την ιδιότητά του και ως μέλους του διοικητικού συμβουλίου της «Αττικό Μετρό ΑΕ», ο κ. Ζέρβας τάσσεται δίχως περιστροφές υπέρ της μεταφοράς των αρχαιοτήτων, όπως έχει ήδη αποφασίσει το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ), και υπέρ της έκθεσής τους σε άλλο χώρο, ο οποίος θα προσδιοριστεί κατόπιν συνεννόησης. Δεν αποκλείει, ωστόσο, την περίπτωση μέρος των αρχαιοτήτων -«ό,τι είναι δυνατόν», όπως λέει- να παραμείνει τελικώς στο χώρο της ανασκαφής και να εκτεθεί στο πρώτο επίπεδο του σταθμού.
«Είμαι πεπεισμένος για τη λύση που έχει προκριθεί», δηλώνει ο κ. Ζέρβας και προσθέτει: «Η Αττικό Μετρό ΑΕ, οι συνεργάτες της και οι επιβλέποντες αρχαιολόγοι εδώ και μήνες προσπαθούν να δώσουν τη βέλτιστη λύση. Τελικά, κατέληξαν σ' αυτήν την επιλογή». Σύμφωνα με την επίσημη θέση της εταιρίας, η παραμονή του συνόλου των αρχαιοτήτων στο χώρο της Βενιζέλου ισοδυναμεί με κατάργηση του σταθμού και συνεπώς με «ένα έργο κουτσουρεμένο», ενώ ο ανασχεδιασμός του σταθμού «θα το πάει χρόνια πίσω».
Πόσο πίσω όμως; Και με τι κόστος; Η εταιρία επικαλείται μία ανάλογη περίπτωση, την προσωρινή κατάργηση του σταθμού του Κεραμεικού στην Αθήνα το 1997, τον επανασχεδιασμό και τη νέα κατασκευή σταθμού στο Μοναστηράκι. Αυτές οι παρεμβάσεις προκάλεσαν, όπως λέει, πρόσθετο κόστος 150 εκατ. ευρώ και καθυστέρηση περίπου 3 ετών.
Ο κ. Ζέρβας σπεύδει να προσθέσει ένα ακόμη επιχείρημα: «Εχω δηλώσει δεκάδες φορές ότι κάθε μέρα χωρίς το μετρό η Θεσσαλονίκη χάνει 3 εκατ. ευρώ. Αυτό αποδεικνύεται από μία πολύ απλή μελέτη για τις μετακινήσεις, για τις χαμένες εργατοώρες, για τα καύσιμα που καταναλώνονται, χωρίς να συνυπολογίσουμε τις περιβαλλοντικές συνέπειες».
«Συνεπώς», επιμένω, «έχουν εξαντληθεί όλες οι δυνατότητες για την εξεύρεση της πλέον κατάλληλης λύσης, όσον αφορά στη διατήρηση των αρχαιοτήτων;». «Ναι, βεβαίως», απαντά σε κατηγορηματικό τόνο.
Διάσταση με Μπουτάρη
Επισημαίνω αμέσως στον κ. Ζέρβα ότι προκύπτει το εξής παράδοξο: ο ίδιος ως αναπληρωτής δημάρχου, δηλαδή το «δεξί χέρι του Γιάννη Μπουτάρη», έχει διαφορετική άποψη απ' αυτήν του δημάρχου Θεσσαλονίκης, ο οποίος μόλις την προηγούμενη εβδομάδα δήλωσε στον «ΑτΚ« πως «δεν έχουμε εξαντλήσει όλα τα περιθώρια».
«Δεν είναι θέμα ζωής και θανάτου», απαντά ο κ. Ζέρβας. «Δε νομίζω πως είναι ιδιαίτερο πρόβλημα ο αναπληρωτής δημάρχου, όσον αφορά στο θέμα της μεταφοράς ή μη των αρχαίων, να έχει διαφορετική άποψη από το δήμαρχο που αναπληρώνει. Αν μου ζητούσε ο δήμαρχος να έχω τη συγκεκριμένη άποψη και να μην τοποθετούμαι δημοσίως, θα το εξέταζα διαφορετικά. Αλλά δε μου έχει ζητηθεί».
Η «Πρωτοβουλία»
Παρά ταύτα, αρκετές φωνές εντός της «Πρωτοβουλίας», της δημοτικής παράταξης όπου ανήκει ο κ. Ζέρβας, ασκούν κριτική στις απόψεις του και λαμβάνουν θέση υπέρ της διατήρησης των αρχαιοτήτων.
«Η “Πρωτοβουλία” είναι μία πολυσυλλεκτική ομάδα και ο καθένας μπορεί να έχει διαφορετικές απόψεις. Αν μου ζητηθεί, στο πλαίσιο της “Πρωτοβουλίας”, να μην έχω την άποψη που έχω και ως μέλος του δ.σ. της Αττικό Μετρό ΑΕ και να σταθώ σε μία ενιαία στάση, θα το εξετάσω. Αλλά μέχρι στιγμής αυτό δε μου έχει ζητηθεί. Ούτε είναι σωστό, νομίζω, να ζητείται κάτι τέτοιο από έναν τεχνικό, όπως εγώ».
Και τι απαντά ο κ. Ζέρβας στο Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων, ο οποίος επικρίνει την «Αττικό Μετρό ΑΕ» για αλαζονεία και της προσάπτει ότι δε δημοσιοποιεί όλα τα οικονομοτεχνικά στοιχεία, για να τεκμηριώσει τη θέση της;
«Εκπρόσωπος του Συλλόγου Αρχαιολόγων βρίσκεται και στο ΚΑΣ, όπου υπάρχει ο πλήρης φάκελος του ζητήματος. Είχε, μάλιστα, πλήρη εικόνα του θέματος πριν από την τελική απόφαση με ψήφους 17-0. Ολα τα στοιχεία δόθηκαν στη δημοσιότητα. Εάν θέλουν κάτι παραπάνω, φαντάζομαι πως μπορούν να τα ζητήσουν με σαφήνεια από την Αττικό Μετρό ΑΕ και να τους δοθούν».
«Χρυσή τομή»
Στο ερώτημα εάν έχει αναλογιστεί το πιθανό όφελος για τους επαγγελματίες της περιοχής και την εικόνα της πόλης από την ανάδειξη των αρχαιοτήτων στο σταθμό της Βενιζέλου, ο κ. Ζέρβας απαντά: «Πρέπει να βρούμε τη χρυσή τομή ανάμεσα στο κόστος που έχει η έλλειψη ενός μέσου σταθερής τροχιάς και στα πιθανά οφέλη από τη δημιουργία ενός αρχαιολογικού χώρου. Σε καμία περίπτωση αυτό δε σημαίνει πως τα ευρήματα της Βενιζέλου θα εξαφανιστούν ή δε θα εκτεθούν εν μέρει εκεί ή κάπου αλλού».
O ίδιος προτείνει το μεγαλύτερο μέρος των ευρημάτων να εκτεθεί, με δαπάνες της Αττικό Μετρό ΑΕ, στην πλατεία Δικαστηρίων, σε στεγασμένο χώρο που θα εκτείνεται πίσω από το άγαλμα Βενιζέλου έως τις παρυφές της Αρχαίας Αγοράς.
