Μάχη με τον χρόνο (και τον νόμο)
Μακεδονία, 22.12.2013
Του Φώτη Κουτσαμπάρη
Την έντονη ανησυχία των κατοίκων και των φορέων της πόλης, τη δημόσια τοποθέτηση του τεχνικού κόσμου που εξέφρασε τους φόβους του και εντέλει την παρέμβαση του υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων προκάλεσε το αποκαλυπτικό πρωτοσέλιδο δημοσίευμα της «ΜτΚ» της περασμένης Κυριακής με τίτλο «Κίνδυνος να ολοκληρωθεί το έργο το 2023!».
Το ρεπορτάζ αποκάλυπτε ότι τα αδιέξοδα όχι μόνο παραμένουν αλλά δείχνουν να πολλαπλασιάζονται, με ορατό πλέον τον κίνδυνο η Θεσσαλονίκη να μην έχει μετρό νωρίτερα από το 2023 – δηλαδή έντεκα χρόνια μετά το αρχικώς προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα του έργου και 17 χρόνια από την έναρξη των εργασιών. Μπροστά σ’ αυτό το ενδεχόμενο η κυβέρνηση εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να θέσει σε τμηματική λειτουργία το μετρό, αρχικά από την ανατολική άκρη της πόλης έως το πανεπιστήμιο και σε μεταγενέστερο χρόνο να λειτουργήσει το τμήμα από το πανεπιστήμιο έως τον σιδηροδρομικό σταθμό, ταυτόχρονα με την επέκταση προς την Καλαμαριά.
Δύο είναι τα εμπόδια τα οποία απειλούν με περαιτέρω εκτροχιασμό την πορεία υλοποίησης του έργου, όπως επισημάνθηκε στο δημοσίευμα. Το ένα συνδέεται με τη διαχείριση των αρχαιολογικών ευρημάτων στον σταθμό της Βενιζέλου, υπόθεση για την οποία έγιναν πολλές συναντήσεις το τελευταίο δεκαπενθήμερο. Το δεύτερο εμπόδιο αφορά τις πέραν του αρχικού προϋπολογισμού απαιτήσεις της αναδόχου κοινοπραξίας, οι οποίες, σύμφωνα με πληροφορίες, αγγίζουν τα 400 εκατομμύρια ευρώ!
Η πρόθεση της κυβέρνησης να παραδώσει τμηματικά το έργο επιβεβαιώθηκε και από τον γενικό γραμματέα δημοσίων έργων Στράτο Σιμόπουλο, ο οποίος ενημερώνοντας τη διοικούσα επιτροπή της ΝΔ στη Θεσσαλονίκη είπε ότι το 2017 μπορεί να δοθεί το ανατολικό τμήμα του μετρό.
ΟΙ ΦΟΒΟΙ ΤΟΥ ΤΕΕ/ΤΚΜ
Το δημοσίευμα της «ΜτΚ» προκάλεσε τους φόβους του τεχνικού κόσμου ότι το μετρό Θεσσαλονίκης δεν θα παραδοθεί στο σύνολό του ούτε το… 2030, «εάν συνεχιστούν οι απαράδεκτες καθυστερήσεις, που σημειώνονται με αφορμή την ανακάλυψη των σημαντικών αρχαιοτήτων στον σταθμό Βενιζέλου». Η διοικούσα επιτροπή του Τμήματος Κεντρικής Μακεδονίας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΚΜ/ΤΕΕ), που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη, εξέδωσε την Πέμπτη ανακοίνωση, με την οποία, εκτός των άλλων, δηλώνει ότι «θα καλέσει άμεσα όλους τους έχοντες λόγο σε έναν ανοιχτό και έντιμο διάλογο με ανοιχτά χαρτιά, γιατί το έργο μπορεί και πρέπει να προχωρήσει».
Το επιμελητήριο αφήνει αιχμές για τη στάση του δημάρχου Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη, της διοίκησης της «Αττικό Μετρό ΑΕ» και του γ.γ. Δημοσίων Έργων Στράτου Σιμόπουλου. Το ΤΕΕ/ΤΚΜ υποστηρίζει ότι υπάρχουν λύσεις για τις αρχαιότητες που εντοπίστηκαν στον σταθμό Βενιζέλου και ότι το επιμελητήριο στις 3 Απριλίου 2013 κατέθεσε τεκμηριωμένη σχετική πρόταση που προέβλεπε προσωρινή απόσπαση των αρχαιοτήτων και επανατοποθέτηση και ανάδειξη σχεδόν του συνόλου τους (ποσοστού τουλάχιστον 85% έως και 95%) στον φυσικό τους χώρο, αφότου ολοκληρωθεί η κατασκευή του σταθμού.
Στην ευθύνη που αναλογεί στην «Αττικό Μετρό», το ΤΕΕ/ΤΚΜ υποστηρίζει ότι δεν του έχει ακόμη παραδώσει την πρότασή της για την απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων, παρότι αυτή της έχει ζητηθεί μήνες πριν. Η καθυστέρηση αυτή στην παράδοση εγείρει σοβαρές ανησυχίες για την πορεία του έργου. Όσον αφορά τις δηλώσεις του γ.γ. Δημοσίων Έργων Στράτου Σιμόπουλου ότι «είναι απολύτως εφικτή» η παράδοση του ανατολικού τμήματος του έργου, μετά τα πανεπιστήμια, ως το 2017, το ΤΕΕ/ΤΚΜ επισημαίνει ότι τυχόν λειτουργία μόνο του ανατολικού τμήματος ούτε τους κυκλοφοριακούς δείκτες βελτιώνει ούτε την απαιτούμενη βιωσιμότητα εγγυάται, αφού ο κύριος φόρτος συγκεντρώνεται στις πιο κεντρικές περιοχές της πόλης.
Η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ
Οι αντιδράσεις στην αποκάλυψη της «ΜτΚ» κορυφώθηκαν με την παρέμβαση του υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, ο οποίος δήλωσε από τη Θεσσαλονίκη ότι «το έργο θα προχωρήσει, τελεία και παύλα. Δεν θα ξαναπαίξουμε ούτε με τη πόλη, ούτε με τους πολίτες, ούτε με την οικονομία της χώρας». Ο υπουργός βρέθηκε στην πόλη προχθές Παρασκευή για να παραστεί στην υπογραφή μνημονίου συνεργασίας μεταξύ του δήμου Θεσσαλονίκης, της ΓΑΙΑΟΣΕ και της Ισραηλιτικής Κοινότητας για την ίδρυση Μουσείου και Εκπαιδευτικού Κέντρου για το Ολοκαύτωμα. Στο περιθώριο της εκδήλωσης ανέφερε ότι «θέλω να διαβεβαιώσω τους πολίτες της Θεσσαλονίκης, τρεις μήνες μετά την άφιξή μου στη Θεσσαλονίκη και τη διαβεβαίωση ότι ήρθα να ξεμπλοκάρω το έργο, ότι παρακολουθώ μέρα μέρα την εξέλιξή του. Μετράω τις μέρες από την προθεσμία των έξι μηνών που έχω δώσει. Εάν μέσα στους έξι μήνες έχουν γίνει αυτά που έχουν δεσμευτεί οι ανάδοχοι και όλοι οι υπεύθυνοι, τότε το έργο θα προχωρήσει με ακόμη πιο γρήγορους ρυθμούς. Εάν δεν ανταποκριθούν σε αυτή την υποχρέωση που έχουν αναλάβει, τότε είμαι υποχρεωμένος να εφαρμόσω όλες εκείνες τις διαδικασίες ούτως ώστε να προχωρήσει το έργο».
Ο υπουργός έφερε για άλλη μια φορά τους αναδόχους προ των ευθυνών τους, όπως είχε κάνει στις 30 Αυγούστου 2013, όταν ήρθε στη Θεσσαλονίκη. Τότε είχε προεδρεύσει σε σύσκεψη στα γραφεία της διεύθυνσης του μετρό Θεσσαλονίκης και συμφώνησε με τους εργολάβους ένα σφιχτό και αυστηρό χρονοδιάγραμμα εργασιών για το εξάμηνο μέχρι τις αρχές Μαρτίου 2014. Ο υπουργός είχε δηλώσει και τότε ότι θα λάβει οριστικές αποφάσεις σύμφωνα με την νομοθεσία, αφήνοντας να εννοηθεί ότι είναι αποφασισμένος ακόμη και να κηρύξει έκπτωτο τον εργολάβο εάν δεν τηρηθούν οι προθεσμίες.
