Κέρματα και κρασί από την αρχαιότητα
Μακεδονία, 22.03.2013
Του Κώστα Μαρίνου
Γεμάτη η Αίθουσα Τελετών του παλαιού κτιρίου της Φιλοσοφικής σχολής, πολλοί όρθιοι στους διαδρόμους, και όλοι ανέμεναν τις ανακοινώσεις για τις ανασκαφές στους σταθμούς του μετρό. Όμως, πριν να αρχίσει η επιστροφή στην αρχαιότητα, έντονη ήταν η παρουσία της σημερινής εποχής, όταν στο βήμα ανέβηκε εκπρόσωπος των απολυμένων από την κοινοπραξία της Αττικό Μετρό.
«Αρχαιολόγοι απλήρωτοι του ΕΣΠΑ, σχεδιαστές, τεχνικοί και εργάτες, της εξάμηνης ανασφάλιστης δουλειάς» όπως είπε, κάνοντας έκκληση στους «δασκάλους» τους να πάρουν θέση, αφού έφθασε η στιγμή να αποφασίσουν «με ποιους θα πάν’ και ποιους θα αφήσουν», σε μια εποχή που ιδιωτικοποιείται, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, ο πολιτισμός. Πρόσθεσε μάλιστα ότι η κοινοπραξία απαγόρευσε σε όσους ακόμη εργάζονται να παρακολουθήσουν τις εργασίες της 26ης Αρχαιολογικής Συνάντησης για τις ανασκαφές του 2012 στη Μακεδονία και τη Θράκη.
Το δυνατό χειροκρότημα ήταν μια πρώτη ένδειξη ότι οι συμμετέχοντες στη συνάντηση συμφώνησαν με τα λεγόμενα του εκτός προγράμματος ομιλητή και ακολούθησαν οι ανακοινώσεις του προγράμματος.
Έχαναν και οι παλαιοί κάτοικοι της πόλης κέρματα στους δρόμους, και αυτά βοήθησαν τους αρχαιολόγους, που τα εντόπισαν στους χωμάτινους αρμούς μεταξύ των μαρμάρινων επιφανειών, να χρονολογήσουν για παράδειγμα τον δρόμο που εντοπίσθηκε στον σταθμό της Αγίας Σοφίας. Όπως ανέφερε η προϊσταμένη της 16ης Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Βασιλική Μισαηλίδου, η επιφάνεια του δρόμου αποκολλήθηκε αφού διαμοιράστηκε σε 25 κομμάτια, για να επανατοποθετηθεί στον σταθμό, ο οποίος θα λειτουργεί και ως μικρό μουσείο.
Το ερώτημα για την τύχη των ευρημάτων στον σταθμό Βενιζέλου παραμένει, ενώ η ανακοίνωση των Δ. Μακροπούλου – Κ. Κωνσταντινίδου από την 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων έπεισε για τη σημασία των ευρημάτων ειδικά κατά τις ανασκαφές του 2012, που χαρακτηρίσθηκαν πρώτον από την εύρεση του υδραργύρου στις αρχές της χρονιάς και στο τέλος με την αποκάλυψη του μνημειακού συγκροτήματος στον «κύριο δρόμο» και των άλλων κτισμάτων στη διασταύρωση της σημερινής Εγνατίας οδού και της οδού Βενιζέλου.
Η ανακοίνωση ολοκληρώθηκε με την υπόμνηση όσων εργάσθηκαν στην ανασκαφή, πολλοί από τους οποίους απολύθηκαν πριν να προλάβουν να ολοκληρώσουν τη μελέτη των ευρημάτων.
ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΤΗΝ ΠΕΛΛΑ
Νωρίτερα, στην πρωινή συνεδρίαση ο καθηγητής Ιωάννης Ακαμάτης παρουσίασε νεότερα στοιχεία από τις ανασκαφές στην αρχαία Πέλλα όπου, όπως ανέφερε, «σε μια έκταση πάνω από 70.000 τ.μ., στην καρδιά της αρχαίας πόλης, γύρω από μια τεράστια κεντρική πλατεία, σταδιακά αποκαλύπτεται ένα συγκρότημα από στοές και σειρές χώρων πίσω τους, στους οποίους ήταν εγκατεστημένα τα αρχεία, η έδρα των αρχόντων της πόλης, άλλες δημόσιες υπηρεσίες, εργαστήρια και καταστήματα».
Συγκινητική λεπτομέρεια η επιγραφή «Βασιλικός» σε κεραμίδια οροφής, που δίνει μια αίσθηση της τόσο μακρινής καθημερινότητας.
ΟΙΝΟΠΟΣΙΑ ΣΤΟ ΒΑΘΥΤΕΡΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ
Ακόμη παλαιότερη είναι η περιοχή του Ντικιλί Τας, που ερευνούν έλληνες και γάλλοι αρχαιολόγοι. Πρόκειται για έναν οικισμό, σε μικρή απόσταση από την αρχαία πόλη των Φιλίππων, όπου πραγματοποιούνται ανασκαφές από το 1961. «Σε ένα από τα κτίσματα που ανασκάπτεται τώρα, τη λεγόμενη «οικία 1» που χρονολογείται με ακρίβεια στο β’ μισό της 5ης χιλιετίας (4400 – 4200 π.Χ.) βρέθηκαν μεγάλες ποσότητες από απανθρακωμένες ρώγες πατημένων σταφυλιών» σύμφωνα με την ανακοίνωση που θα γίνει στη σημερινή συνεδρίαση. Εύρημα «εντυπωσιακό και ασυνήθιστο» κατά τους αρχαιολόγους Χάιδω Κουκούλη – Χρυσανθάκη, Pascal Darcque και Δήμητρα Μαλαμίδου, οι οποίοι προσθέτουν ότι «είναι ενδεχομένως η πιο παλιά μέχρι στιγμή ένδειξη οινοποίησης στην Ευρώπη».
