Θεσσαλονίκη: Μετρό γεμάτο αρχαιότητες
Αγγελιοφόρος, 20.09.2011
Της Ντόνιας Κανιτσάκη
Η κατασκευή ενός ακόμη σταθμού του μετρό, του δεύτερου κατά σειρά στον οποίο ολοκληρώθηκε η αρχαιολογική ανασκαφή, ξεκινά τις επόμενες μέρες.
Πρόκειται για το σταθμό «Σιντριβάνι», όπου οι αρχαιολόγοι είναι έτοιμοι να δώσουν τη θέση τους στο τεχνικό τμήμα του μετρό. Κι αυτό, παρά το ότι γίνονται τροποποιήσεις στην αρχική μελέτη του σταθμού, καθώς το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) αποφάσισε τη διατήρηση της τρίκλιτης βασιλικής που ήρθε στο φως, η οποία καταλαμβάνει το ένα τρίτο του σταθμού. Με βάση την απόφαση του ΚΑΣ, η βασιλική θα καταχωθεί.
Η κατασκευή του σταθμού «Σιντριβάνι» έρχεται να προστεθεί στην κατασκευή του σταθμού στο Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό, που ξεκίνησε πρόσφατα. Εκεί εκτελούνται εργασίες κατασκευής της πλάκας οροφής, της πλάκας διακίνησης των επιβατών, της πλάκας πυθμένα αλλά και της βόρειας πρόσβασης.
Σε διπλή βάρδια
Με εξαίρεση τους σταθμούς «Ν. Σ. Σταθμός» και «Σιντριβάνι», το κέντρο της Θεσσαλονίκης είναι παραδομένο στους αρχαιολόγους. Και παρά τα προβλήματα που υπήρχαν στο παρελθόν, οι ανασκαφικές έρευνες εκτελούνται πλέον με ταχύτατους ρυθμούς, σε διπλή βάρδια.
Ετσι, ενώ οι ανασκαφές επρόκειτο να ολοκληρωθούν το 2013, σύμφωνα με πρόσφατες ανακοινώσεις του υφυπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Γιάννη Μαγκριώτη, το πρώτο εξάμηνο του 2012 δε θα υπάρχει πουθενά αρχαιολογικό σκάμμα.
Σήμερα, αρχαιολογική ανασκαφή σε δύο βάρδιες εκτελείται στο βόρειο τμήμα της διακλάδωσης προς Σταυρούπολη (βρίσκεται λίγο πριν από το σταθμό «Δημοκρατίας»). Το ίδιο συμβαίνει και στο σταθμό «Δημοκρατίας».
Στο νότιο τμήμα του σταθμού Βενιζέλου έχουν τοποθετηθεί προσωρινές μεταλλικές γέφυρες, πάνω στις οποίες διεξάγεται η κυκλοφορία. Η αρχαιολογική έρευνα, και σε αυτήν την περίπτωση σε δύο βάρδιες, γίνεται σε όλο το σταθμό, και στο βόρειο τμήμα, και κάτω από τις μεταλλικές γέφυρες.
Στο σταθμό «Αγίας Σοφίας», όπου αναμένεται να έρθουν στο φως σπουδαία ευρήματα, βρίσκεται σε εξέλιξη η αρχαιολογική έρευνα, επίσης σε δύο βάρδιες. Στο βόρειο τμήμα του σταθμού τοποθετείται αυτές τις μέρες σκέπαστρο. Η ανασκαφή έχει προχωρήσει σημαντικά στο νότιο τμήμα, όμως δεν μπορεί να ολοκληρωθεί ακόμη, για στατικούς λόγους αντιστήριξης του σταθμού. Ετσι, φυτεύτηκε και αποδόθηκε στους πολίτες.
Σημειωτέον ότι ο σταθμός «Αγίας Σοφίας» αποτελεί ορόσημο για την ολοκλήρωση του μετρό. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που είχε δοθεί από τις αρχαιολογικές υπηρεσίες, η ολοκλήρωση των ανασκαφών προβλεπόταν να γίνει το Νοέμβριο του 2013, ενώ σήμερα μιλάμε για σχεδόν ενάμισι χρόνο νωρίτερα.
Στα ανατολικά
Στο Πανεπιστήμιο, έχουν σταματήσει προσωρινά οι εργασίες εκσκαφής του σταθμού, οι οποίες αναμένεται να συνεχιστούν από τις αρχές του επόμενου έτους. Ωστόσο, βρίσκονται σε εξέλιξη εργασίες κατασκευής των φρεατίων.
Για το σταθμό στον αύλειο χώρου του Παπάφειου ορφανοτροφείου, εκφράζεται από στελέχη της Διεύθυνσης Μετρό Θεσσαλονίκης της «Αττικό Μετρό ΑΕ» η αισιοδοξία ότι ενδεχομένως μέχρι το τέλος του χρόνου να ξεκινήσουν εργασίες κατασκευής.
Ο σταθμός «Ευκλείδης» είναι πιο μπροστά απ' όλους, καθώς έχει προχωρήσει σε πολύ μεγάλο βαθμό. Στο σταθμό «Φλέμινγκ» προχωρούν εργασίες κατασκευής του σταθμού, ταυτόχρονα, όμως, βρίσκεται σε εξέλιξη αρχαιολογική έρευνα, η οποία εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί μέσα στον τρέχοντα μήνα.
Στο σταθμό «Ανάληψη», όπου πρόσφατα έκλεισε η οδός Δελφών από τη συμβολή της με τη Μάρκου Μπότσαρη, μέχρι τη συμβολή της με την Πέτρου Συνδίκα, εξελίσσονται προπαρασκευαστικές εργασίες για την έναρξη κατασκευής των διαφραγματικών τοίχων, δηλαδή του περιγράμματος του σταθμού.
Ανατολικότερα, δηλαδή στους σταθμούς «Βούλγαρη» και «Νέα Ελβετία», δεν έχουν ξεκινήσει εργασίες, καθώς εκκρεμούν οι απαλλοτριώσεις.
Η βασιλική
Η τρίκλιτη βασιλική που ήρθε στο φως στο σταθμό «Σιντριβάνι», στην περιοχή όπου κατά την αρχαιότητα βρισκόταν το ανατολικό νεκροταφείο της Θεσσαλονίκης, θεωρείται ένα από τα σπουδαιότερα ευρήματα των μέχρι σήμερα ανασκαφών του μετρό. Η βασιλική, με μαρμαροθετημένα δάπεδα, διαστάσεων 17,60×11,50 μέτρα, ανάγεται στους παλαιοχριστιανικούς χρόνους (5ος αιώνας). Ο ναός χτίστηκε στη θέση προγενέστερου λατρευτικού κτιρίου, στο οποίο ανήκει εξαιρετικής ποιότητας ψηφιδωτό δάπεδο με παράσταση του πτηνού «Φοίνιξ» που πατά σε άνθος, ενώ γύρω του, πάνω σε βλαστούς κληματίδας, φωλιάζουν πτηνά.