Γιατί το μετρό Θεσσαλονίκης θα παραμείνει… στοιχειωμένο
Capital.gr, 12.05.2014
Του Δημήτρη Δελεβέγκου
Σε λιγότερο από δύο χρόνια το μετρό Θεσσαλονίκης θα συμπληρώσει επέτειο 30 χρόνων όχι λειτουργίας αλλά…κατασκευής, διεκδικώντας μία θέση στον κατάλογο των ρεκόρ με τα έργα που κατασκευάζονται για δεκαετίες ολόκληρες. Ωστόσο, ο χρόνος μετράει, πλέον, αντίστροφα για το έργο που έχει «στοιχειώσει» τους περίπου ένα εκατομμύριο, μόνιμους κατοίκους Θεσσαλονίκης.
Σε διάστημα περίπου τριών μηνών το διαιτητικό δικαστήριο θα πρέπει να αποφασίσει σχετικά με το αίτημα για αποζημίωση της τάξης των 500 εκατ. ευρώ που διεκδικεί η κοινοπραξία κατασκευής (ΑΕΓΕΚ-Impregilo-Ansaldo-Seli-Ansaldobreda). Η τελευταία, μέσα Μαρτίου, είχε αποστείλει στη διοίκηση της Αττικό Μετρό «ειδική δήλωση διακοπής έργου»- προειδοποιώντας με αποχώρηση από το έργο- η οποία δεν έγινε δεκτή. Ως αποτέλεσμα, προσέφυγε στη διαιτησία.
Ενόσω αναμένεται η καθοριστική, για το μέλλον του έργου, απόφαση της διαιτησίας, πλησιάζει η ολοκλήρωση της οριακής προθεσμίας κατασκευής που τοποθετείται το Νοέμβριο. Ο ανάδοχος δηλαδή, μπορεί να αποχωρήσει από το έργο, χωρίς να βρίσκεται αντιμέτωπος με «πέναλτι». Και αυτό επειδή το Νοέμβριο ολοκληρώνεται το 1/3 της παράτασης (οριακή προθεσμία) που είχε δοθεί για το Νοέμβριο του 2016 και οι εργασίες δεν προχωρούν με υπαιτιότητα του Κύριου του Έργου (ΚτΕ), του Δημοσίου.
Από την πλευρά του το Δημόσιο, εν προκειμένω το υπουργείο Υποδομών με τροπολογία-που ενσωματώθηκε πρόσφατα στο νομοσχέδιο για το υπαίθριο εμπόριο-επιδιώκει να επιταχύνει το ρυθμό με τον οποίο «κινείται» το διαιτητικό δικαστήριο με στόχο την έκδοση αποφάσης κατά το συντομότερο δυνατό. Εξάλλου, για το Δημόσιο φαντάζει εφιάλτης το ενδεχόμενο διάλυσης της σύμβασης (κάτι που αυτοδίκαια μπορεί να συμβεί από το Νοέμβριο), αφού κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε καταβολή αποζημίωσης και επαναπροκήρυξη νέου διαγωνισμού με πολύ υψηλότερο κόστος.
Μαύρη τρύπα
Την ίδια στιγμή, η καθυστέρηση στην εκτέλεση των κατασκευαστικών εργασιών στο μετρό Θεσσαλονίκης έχει ανοίξει «μαύρη τρύπα» στα οικονομικά μεγέθη της κοινοπραξίας με επικεφαλής την ΑΕΓΕΚ.
Κατά την τελευταία εξαετία, για το έργο προϋπολογισμού 900 εκατ. ευρώ, ο ανάδοχος, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει ήδη δαπάνήσει περίπου 600 εκατ. ευρώ, ποσό που αφορά-κατά το ήμισυ- στα έξοδα για μηχανολογικό εξοπλισμό και σε εργατικό κόστος. Έχει, επίσης, δανειστεί περίπου 250 εκατ. ευρώ ποσό του οποίου η αποπληρωμή είναι προβληματική, αφού οι κατασκευαστικές εργασίες στο μετρό Θεσσαλονίκης εκτελούνται με ρυθμούς χελώνας.
Είναι ενδεικτικό ότι κατά τους τελευταίους 22 μήνες το έργο έχει «απορροφήσει» μόλις 25 εκατομμύρια ευρώ έναντι 300 εκατ. ευρώ, όπως προβλεπόταν αρχικά, σύμφωνα με ενημερωμένες πηγές. Οι κατασκευαστικές εργασίες, δηλαδή, εκτελούνται, με ρυθμούς 80% χαμηλότερους συγκριτικά με τις αρχικές προβλέψεις.
Πάντως, πέραν των αρχαιοτήτων που αποτελούν μία από τις βασικότερες αιτίες καθυστέρησης, παράγοντες που παρακολουθούν το έργο αναφέρουν ότι ο μηχανισμός λήψης αποφάσεων- απαρτίζεται από την Αττικό Μετρό, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο και το Δήμο Θεσσαλονίκης- κινείται με ιδιαίτερα βραδείς ρυθμούς. Ως αποτέλεσμα, η αποπεράτωση της βασικής γραμμής των 9,6 χλμ δεν θα μπορούσε να τοποθετηθεί νωρίτερα από το 2019, με τις εργασίες να έχουν ολοκληρωθεί σε ποσοστό 27%.
