Απαλλοτριώσεις-εξπρές για τα μεγάλα έργα
Ημερήσια, 02.09.2010
Του Κασσιανού Tζέλη
Ρύθμιση, στα πρότυπα των έργων για τους Ολυμπιακούς του 2004, θα προωθηθεί άμεσα στη Βουλή είτε με τον νέο νόμο Ρέππα για τα δημόσια έργα είτε με τον νόμο Παμπούκη για τις στρατηγικές επενδύσεις (fast track) με σκοπό να «ξεπαγώσουν» μεγάλα έργα δισεκατομμυρίων ευρώ.
Χθες στη συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης Μεγάλων Εργων οι ομάδες εργασίες παρουσίασαν την τελική τους πρόταση στους αρμόδιους υπουργούς.
Με τη ρύθμιση επισπεύδονται οι διαδικασίες με την επίκληση του κατ’ επείγοντος μέσω αναγκαστικών απαλλοτριώσεων και προσωρινής χρήσης της προς απαλλοτρίωσης ιδιοκτησίας. Ουσιαστικά, η απαλλοτρίωση ενός ακινήτου θα προχωρεί κανονικά προκειμένου να υλοποιηθεί ένα έργο χωρίς να περιμένει τη δικαστική απόφαση για το ύψος της αποζημίωσης. Η νομική διαδικασία θα τρέχει παράλληλα με την υλοποίηση του έργου.
Ακόμη, πρόκειται να τεθούν αυστηρά και μικρά χρονικά περιθώρια μέσα στα οποία θα δίνονται οι αδειοδοτήσεις για αρχαιολογικά και περιβαλλοντικά θέματα. Βέβαια σε αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει να γίνεται και άμεση εκταμίευση των κονδυλίων που απαιτούνται από το υπουργείο Οικονομικών κάτι για το οποίο δεσμεύτηκε χτες ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου.
Επιπλέον, υπογράφηκε μνημόνιο συναντίληψης μεταξύ των υπουργείων Υποδομών, Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, ώστε στο εξής να υπάρχει κοινή αντιμετώπιση από τις υπηρεσίες του Δημοσίου των ζητημάτων που προκύπτουν κατά την αδειοδότηση των έργων παραχώρησης, με στόχο οι υποδομές αυτές να προχωρούν με ταχύτερους ρυθμούς.
Επίσης, θα καταργηθεί η πρόβλεψη που ίσχυε σχετικά με την μετακίνηση των δικτύων κοινής ωφέλειας. Με το ισχύον καθεστώς, την ευθύνη γι’ αυτό έχουν οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας (ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, ΟΤΕ κ.λπ.). Αυτό προκάλεσε μεγάλες καθυστερήσεις αφού ουδέποτε οι εταιρείες προχώρησαν στην μεταφορά των δικτύων, έτσι με την νέα ρύθμιση η ευθύνη και το κόστος της μεταφοράς θα ανήκει στο Δημόσιο.
Η κυβέρνηση υιοθετεί το μοντέλο του 2004 για την επίσπευση των έργων καθώς ήδη στα περισσότερα που υλοποιούνται αυτή τη στιγμή καταγράφονται πολύ μεγάλες καθυστερήσεις.
Οι καθυστερήσεις που έχουν προκληθεί κατά πρώτο λόγο από τις απαλλοτριώσεις που δεν έγιναν ποτέ από το Δημόσιο, από τις προσφυγές των κατοίκων για διάφορα θέματα (χαράξεις κ.λπ.) καθώς και η εμπλοκή στο ΣτΕ και την Ε.Ε. για τη λίμνη Καϊάφα σε δεύτερο πλάνο, έχουν ως αποτέλεσμα να αυξηθεί ο κίνδυνος αποχώρησης των τραπεζών που με τα δάνειά τους χρηματοδοτούν τα έργα. Δάνεια που συνήφθησαν προ ΔΝΤ και με σημαντικά πιο ευνοϊκούς όρους από ό,τι θα μπορούσε να γίνει σήμερα.
Μια τέτοια εξέλιξη θα καθιστούσε πρακτικά αδύνατη την υλοποίηση αυτών των μεγάλων έργων προκαλώντας προβλήματα τόσο στον κατασκευαστικό κλάδο όσο και την οικονομία.
Θεσσαλονίκη
Προβλήματα αντιμετωπίζει η συντριπτική πλειοψηφία των μεγάλων οδικών έργων που υλοποιούνται στην Ελλάδα. Πρόκειται για τον Ε-65 (Λαμία – Καρδίτσα – Τρίκαλα – Εγνατία), Ιόνια Οδός (Αντίρριο – Ιωάννινα) και Αθήνα – Σκάρφεια (τα δύο τελευταία σε ενιαίο πακέτο παραχώρησης), ο Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου (ΠΑΘΕ: Μαλιακός – Κλειδί), η Ολυμπία Οδός (Ελευσίνα – Κόρινθος – Πάτρα – Πύργος – Τσακώνα) και ο Άξονας Μορέας (Κόρινθος-Τρίπολη-Καλαμάτα και Λεύκτρο Σπάρτη).
Στη χθεσινή συνεδρίαση της Επιτροπής, συζητήθηκε ακόμη το πακέτο των έργων που σχεδιάζει να υλοποιήσει η κυβέρνηση στη Θεσσαλονίκη. Το σχέδιο προβλέπει:
Επέκταση της γραμμής του Μετρό προς τη Καλαμαριά
Μελέτη των επεκτάσεων προς το αεροδρόμιο, προς Αμπελόκηπους και Εύοσμο καθώς και προς Σταυρούπολη και Ευκαρπία. Ακόμα η μελέτη κατασκευής δεύτερου κλάδου της βασικής γραμμής του Μετρό προς Πυλαία μέσω Τούμπας και Χαριλάου.
Σύνδεση της περιοχή της Σίνδου με το κέντρο μέσω της υπάρχουσας χάραξης της γραμμής του ΟΣΕ
Μελέτη των δύο συνδετήριων γραμμών τραμ που πρότεινε η Γενική Κυκλοφοριακή Μελέτη Θεσσαλονίκης του 2000 και
Μελέτη για τις προαστιακές σιδηροδρομικές συνδέσεις της Θεσσαλονίκης με τα μεγάλα αστικά κέντρα της Κεντρικής Μακεδονίας.
Στο πακέτο εντάσσονται η εξωτερική περιφερειακή λεωφόρος Θεσσαλονίκης και η γέφυρα του Θερμαϊκού. Για την τελευταία δόθηκε εντολή στην εταιρεία Εγνατία Οδός ώστε να ξεκινήσει τις προκαταρκτικές μελέτες και τις απαραίτητες γεωτρήσεις. Το κόστος του έργου υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ και θα κατασκευαστεί με σύμβαση παραχώρησης.
Συζητήθηκε ακόμη η μεταφορά των εγκαταστάσεων της διεθνούς έκθεσης στη Σίνδο, η επέκταση του λιμανιού της Θεσσαλονίκης και η δημιουργία εμπορευματικού κέντρου. Επίσης η κατασκευή κέντρου καινοτομίας καθώς επίσης και μια σειρά αναπλάσεις στο κέντρο της πρωτεύουσας. Ένα ακόμη θέμα που απασχόλησε την επιτροπή είναι η επεξεργασία νομοθετικού πλαισίου για τα υδατοδρόμια.
Αθήνα
Εξάλλου, μέσα στις επόμενες ημέρες η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών θα προχωρήσει σε ανακοινώσεις σχετικά με το Μετρό της Αθήνας. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα προωθηθεί η νέα γραμμή 4 με στόχο προς τα τέλη του 2011 να δημοπρατηθεί το πρώτο τμήμα που θα ενώνει τον σταθμό Πανεπιστήμιο με το Γαλάτσι μέσω Εξαρχείων και Κυψέλης. Αναμένεται ακόμη να ανακοινωθεί τουλάχιστον μια ακόμη επέκταση του υφιστάμενου δικτύου, πιθανόν προς το Ίλιο και το Καματερό.
Tα μέτρα
Η απαλλοτρίωση ενός ακινήτου θα προχωρεί κανονικά προκειμένου να υλοποιηθεί ένα έργο χωρίς να περιμένει τη δικαστική απόφαση για το ύψος της αποζημίωσης. Η νομική διαδικασία θα τρέχει παράλληλα με την υλοποίηση του έργου.
Αυστηρά και μικρά χρονικά περιθώρια μέσα στα οποία θα δίνονται οι αδειοδοτήσεις για αρχαιολογικά και περιβαλλοντικά θέματα. Υπογράφηκε μνημόνιο συναντίληψης μεταξύ των υπουργείων Υποδομών,
Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, ώστε στο εξής να υπάρχει κοινή αντιμετώπιση από τις υπηρεσίες του Δημοσίου των ζητημάτων που προκύπτουν κατά την αδειοδότηση των έργων παραχώρησης, με στόχο οι υποδομές αυτές να προχωρούν με ταχύτερους ρυθμούς.
Θα καταργηθεί επίσης η πρόβλεψη που ίσχυε σχετικά με τη μετακίνηση των δικτύων κοινής ωφέλειας.