Αμετακίνητο το βυζαντινό σταυροδρόμι
Ελευθεροτυπία, 11.12.2013
Της Βάνας Φωτοπούλου
Μπλοκάρει για άλλη μια φορά το Συμβούλιο της Επικρατείας τη σχεδιαζόμενη αποξήλωση των μνημείων στο «βυζαντινό σταυροδρόμι» της Θεσσαλονίκης στο σταθμό Βενιζέλου του μετρό.
Καταπέλτης για την Αρχαιολογική Υπηρεσία η απόφαση του ΣτΕ για τα ευρήματα στο Μετρό Θεσσαλονίκης Καταπέλτης για την Αρχαιολογική Υπηρεσία η απόφαση του ΣτΕ για τα ευρήματα στο Μετρό Θεσσαλονίκης Το ανώτατο δικαστήριο παγώνει τις εργασίες απομάκρυνσης των αρχαιοτήτων που αποκαλύφθηκαν πριν από περίπου ένα χρόνο κατά τη διάνοιξη της σήραγγας, «εισακούοντας» τη δημόσια έκκληση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων για συνύπαρξη των αρχαιοτήτων με το Μετρό.
Είχε προηγηθεί τον περασμένο Ιούλιο προσωρινή διαταγή του ΣτΕ, έπειτα από προσφυγή του δημάρχου Θεσσαλονίκης Γ. Μπουτάρη για παύση οποιασδήποτε ενέργειας απόσπασης των αρχαιοτήτων.
Μήλον της έριδος η απόφαση του πρώην αναπληρωτή υπουργού Πολιτισμού κ. Τζαβάρα (εκδόθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2013) με την οποία αποφασίστηκε η απόσπαση και μετακίνηση των σημαντικότερων αρχαιολογικών ευρημάτων σε άλλη τοποθεσία.
Η απόφαση του Ε' Τμήματος του ΣτΕ αποτελεί καταπέλτη για την τακτική που ακολούθησε η Διοίκηση, δηλαδή η πολιτική ηγεσία του υπουργείου. Καταρχήν, όπως αναφέρει, αν και η αρμόδια αρχαιολογική υπηρεσία γνώριζε την ύπαρξη του μοναδικού μνημείου, εν τούτοις δεν ελήφθη υπ' όψιν κατά την έγκριση της κατασκευής του σταθμού και δεν εξετάστηκαν μέτρα προστασίας του. «Η Διοίκηση όφειλε πριν από την έγκριση οποιασδήποτε υλικής επέμβασης επί του συγκεκριμένου μνημείου να ερευνήσει πλήρως διά των αρμοδίων επιστημονικών συμβουλίων και με βάση τεχνικές μελέτες τη δυνατότητα διατήρησης των αρχαιοτήτων στη θέση στην οποία αποκαλύφθηκαν, διασφαλίζοντας έτσι στο ακέραιο την αυθεντικότητά τους εν ανάγκη και με την επιβολή όρων για τον επανασχεδιασμό της τεχνικής μελέτης του σταθμού στη συγκεκριμένη θέση».
Σε άλλο σημείο της απόφασης τονίζεται ότι εφ' όσον κατά την εκτίμηση της Διοίκησης το Μετρό της Θεσσαλονίκης εμπίπτει στα μεγάλα τεχνικά έργα εξαιρετικής σημασίας για την εθνική οικονομία και την ικανοποίηση ζωτικών αναγκών των κατοίκων της Θεσσαλονίκης και η λειτουργία του δεν μπορεί να διασφαλιστεί από τεχνική άποψη χωρίς την κατασκευή του σταθμού Βενιζέλου, «η Διοίκηση πριν επιτρέψει την απόσπαση και μεταφορά των αρχαιοτήτων, όφειλε να εξετάσει αιτιολογημένα, με βάση επιστημονικά δεδομένα και ολοκληρωμένες μελέτες, τη δυνατότητα απόσπασης, επανατοποθέτησης και ανάδειξης των αρχαιοτήτων στο χώρο στον οποίο αποκαλύφθηκαν, προσδιορίζοντας συγχρόνως τις διαστάσεις και τα τεχνικά χαρακτηριστικά του σταθμού».