Νέα αντιπαράθεση για τις αρχαιότητες στο μετρό Θεσσαλονίκης
Το Βήμα, 24.07.2019
Της Όλγας Κλώντζα
Ο νεοεκλεγείς δήμαρχος Κ. Ζέρβας έβαλε πάλι στο τραπέζι τη λύση της απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαίων που έχουν βρεθεί στον σταθμό Βενιζέλου
Νέος κύκλος αντιπαράθεσης άνοιξε για τις αρχαιότητες στον σταθμό Βενιζέλου του μετρό Θεσσαλονίκης. Σε αναμονή για τον ορισμό νέας διοίκησης, όπως όλα δείχνουν, στην Αττικό Μετρό, ο νεοεκλεγείς δήμαρχος Θεσσαλονίκης κ. Κωνσταντίνος Ζέρβας έβαλε και πάλι στο τραπέζι τη λύση της απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαίων, εφόσον αυτό κριθεί συντομότερο και οικονομικότερο, προκαλώντας την άμεση αντίδραση του προέδρου της ΑΜ, καθηγητή Γιάννη Μυλόπουλου.
Σε όλα αυτά, βεβαίως, καθοριστικός σε όποια απόφαση θα είναι ο λόγος της νέας υπουργού Πολιτισμού, κυρίας Λίνας Μενδώνη, η οποία είχε ταχθεί υπέρ της απόσπασης ως γ.γ. του υπουργείου Πολιτισμού στην τεταμένη περίοδο του 2014.
«Νιώθω δικαιωμένος γιατί από το 2013 είχα προειδοποιήσει πως η μέθοδος που επιλέχθηκε ήταν δαπανηρή και χρονοβόρα. Ελπίζω έστω την ύστατη στιγμή τα πράγματα να κινηθούν διαφορετικά» είπε ο κ. Ζέρβας, ο οποίος μάλιστα είχε έρθει τότε και σε αντίθεση με τον δήμαρχο της πόλης, κ. Γιάννη Μπουτάρη.
Πρόταση που συμμερίστηκε ο βουλευτής Θεσσαλονίκης της ΝΔ, κ. Στράτος Σιμόπουλος, ο οποίος ως γενικός γραμματέας Δημοσίων Εργων είχε προκρίνει ακριβώς αυτή τη λύση. «Ακόμη και σήμερα να ξεκινούσε η ουσιαστική κατασκευή του σταθμού, με τον τρόπο που επέλεξαν η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και η Αττικό Μετρό (σ.σ. χωρίς δηλαδή απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων), θα απαιτείτο μία περίοδος τουλάχιστον επιπλέον πέντε χρόνων για την ολοκλήρωσή του και η λειτουργία όλου του μετρό θα έπρεπε να σταματήσει για έναν χρόνο» τόνισε ο κ. Σιμόπουλος.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της ΑΜ, κ. Γιάννης Μυλόπουλος, έκανε λόγο για ολέθριο σενάριο, υποστηρίζοντας πως αν εφαρμοστεί η εν λόγω λύση, ο σταθμός θα παραδοθεί με τέσσερα χρόνια καθυστέρηση, δηλαδή αντί για το 2023 το 2027. Υπενθυμίζεται βέβαια ότι βάσει του αναθεωρημένου χρονοδιαγράμματος, η βασική γραμμή του μετρό Θεσσαλονίκης προβλέπεται να λειτουργήσει στο τέλος του 2020, με εξαίρεση τον σταθμό Αγίας Σοφίας που πάει για το 2021, αλλά και τον σταθμό Βενιζέλου, η ολοκλήρωση του οποίου έχει μετατεθεί για το 2024.
Οπως περιέγραψε ο κ. Μυλόπουλος, για να προχωρήσει η λύση της απόσπασης και επανατοποθέτησης, θα χρειαστεί καινούργια μελέτη, η οποία θα υποβληθεί εκ νέου στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο για έγκριση. Η λύση που ακολουθείται σήμερα εγκρίθηκε από το ΚΑΣ το 2017. Επίσης, θα πρέπει να ξηλωθούν οι καταχώσεις που έχουν γίνει για να προστατευτούν τα αρχαία και εφόσον αποσπαστούν τα αρχαία, θα πρέπει να γίνει ανασκαφή κάτω από τα υπάρχοντα αρχαία έκτασης 4 στρεμμάτων και βάθους 4 μέτρων.
Η αποκάλυψη στον σταθμό Βενιζέλου της βασικής οδικής αρτηρίας της ρωμαϊκής πόλης Decumanus Maximus, μαζί με τα παρακείμενα καταστήματα, τα υδραυλικά έργα κ.λπ. προκάλεσε χρόνια διαμάχης και παλινωδιών που επηρέασαν το έργο, διχάζοντας παράλληλα την πόλη. Τα έργα στον σταθμό σταμάτησαν τα Χριστούγεννα του 2012 και από τότε η Αττικό Μετρό και το ΚΑΣ, που υποστήριζαν την απόσπαση και επανατοποθέτηση, και ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων και ο Δήμος Θεσσαλονίκης από την άλλη επιδόθηκαν σε μια άνευ προηγουμένου κόντρα.
Τελικώς, ο Δήμος Θεσσαλονίκης προσέφυγε στο ΣτΕ, η προσφυγή έγινε δεκτή και στα τέλη του 2014 εγκρίθηκε από το ΚΑΣ νέα μελέτη για τη διατήρηση των αρχαιοτήτων in situ. Επειτα από δυόμισι χρόνια προστριβών, το καλοκαίρι του 2016 υπογράφηκε μνημόνιο συναντίληψης ανάμεσα στην Αττικό Μετρό, στο υπουργείο Υποδομών και στον Δήμο Θεσσαλονίκης για την ανάδειξη των αρχαιοτήτων και την κατασκευή του σταθμού.
