Μετρό χωρίς χρονοδιάγραμμα
Θεσσαλονίκη, 08.12.2014
Σε τεντωμένο σχοινί βρίσκονται οι σχέσεις της «Αττικό Μετρό» και της αναδόχου κοινοπραξίας του μετρό Θεσσαλονίκης μετά την απόφαση του διαιτητικού δικαστηρίου ότι κακώς παρατάθηκε μονομερώς η σύμβαση από τον κύριο του έργου.
Ο εργολάβος σύμφωνα με πληροφορίες αρνείται να υπογράψει τη συμπληρωματική σύμβαση για αρχαιολογικές εργασίες εντός της προθεσμίας που του ετέθη, επιφυλασσόμενος να γνωστοποιήσει εγκαίρως τις προθέσεις του ως προς το συνολικό χρονοδιάγραμμα του έργου.
Η «Αττικό Μετρό» κάλεσε την ανάδοχο κοινοπραξία (ΑΕΓΕΚ, Ansaldo, Ansaldobreda, Seli, lmpregilo)va υπογράψει μέχρι αύριο 9 Δεκεμβρίου τη δεύτερη συμπληρωματική σύμβαση για τη συνέχιση των αρχαιολογικών εργασιών στο έργο, προϋπολογισμού 25 εκατ. ευρώ. Όπως είναι εύλογο, η αποδοχή αυτής της σύμβασης θα σήμαινε εν μέρει τη διάθεση του εργολάβου να παραμείνει στο έργο. Ωστόσο η κοινοπραξία απάντησε ότι από την 1η Δεκεμβρίου και εφεξής δεν υφίσταται νόμιμο χρονοδιάγραμμα για το σύνολο του έργου και ως εκ τούτου δεν μπορεί να είναι νόμιμη μία σύμβαση που θα υπογραφεί εκτός της συμβατικής προθεσμίας περάτωσης του έργου. Επιφυλάχθηκε επίσης για κάθε νόμιμο δικαίωμα λόγω της παρέλευσης της οριακής προθεσμίας του έργου.
Η «Αττικό Μετρό Α. Ε.» σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες επιδιώκει συμφωνία με τον εργολάβο τουλάχιστον ως προς την εκτέλεση των υπολειπόμενων αρχαιολογικών εργασιών και των εργασιών διάνοιξης των σηράγγων. Σε περίπτωση που ο εργολάβος δεχτεί να συνεχίσει μόνον αυτές τις εργασίες και εγκαταλείψει τα υπόλοιπα εργοτάξια (όπως του δίνεται η δυνατότητα από την απόφαση του διαιτητικού δικαστηρίου), η «Αττικό Μετρό» θα επαναδημοπρατήσει μόνον το υ πολει πόμενο έργο (εκτός ανασκαφών και σηράγγων).Έτσι, μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες της δημοπράτησης, που υπολογίζονται το λιγότερο σε ένα εξάμηνο, δεν θα χαθεί χρόνος εργασιών. «Δεν θέλουμε να σταματήσει ούτε για μία ημέρα το έργο και να έχουμε λαμαρίνες σε νεκρά εργοτάξια», ανέφερε στέλεχος της «Αττικό Μετρό». Γενικά πάντως η «Αττικό Μετρό» δείχνει αισιόδοξη για τις εξελίξεις, διαβεβαιώνοντας ότι για κάθε ενδεχόμενο έχει λύσεις για τη συνέχιση του μετρό. Παρά ταύτα καλεί τον εργολάβο να παραμείνει στα εργοτάξια στο σύνολο του έργου και οι όποιες διαφορές τους να λυθούν στη διαιτησία.
Η «Αττικό Μετρό Α.Ε.» εμμένει στην άποψη ότι ο εργολάβος πρέπει να συνεχίσει να εργάζεται για την κατασκευή του συνολικού έργου και αναμένει τις αποφάσεις του διαιτητικού δικαστηρίου σχετικά με τις οικονομικές απαιτήσεις του.
Η συμπληρωματική σύμβαση Η δεύτερη συμπληρωματική σύμβαση, που εκλήθη να υπογράψει αύριο ο εργολάβος, αφορά υπολειπόμενες αρχαιολογικές εργασίες στους σταθμούς Βενιζέλου και Αγίας Σοφίας και στο αμαξοστάσιο, καθώς και στα φρέατα και στις προσβάσεις των σταθμών Νέου Σιδηροδρομικού Σταθμού, Δημοκρατίας, Βενιζέλου, Αγίας Σοφίας, Συντριβανίου και Φλέμιγκ. Η πρώτη σύμβαση που υπογράφηκε μεταξύ δημοσίου και εργολάβου αφορούσε εργασίες προϋπολογισμού 15 εκατ. ευρώ. Στην πορεία διαπιστώθηκε ότι τα κονδύλια δεν ήταν επαρκή και δόθηκαν από τον κωδικό «απρόβλεπτα» του έργου επιπλέον 33 εκατ.
Ούτε αυτά τα χρήματα έφτασαν και υπογράφηκε η πρώτη συμπληρωματική σύμβαση για εργασίες προϋπολογισμού έως 41,80 εκατ. ευρώ, τα οποία επίσης εξαντλούνται. Έτσι η «Αττικό Μετρό» αποφάσισε (21.11.14) να αναθέσει και τις υπολειπόμενες αρχαιολογικές εργασίες με τη δεύτερη συμπληρωματική σύμβαση, προϋπολογισμού 25 εκατ. ευρώ.
Βάσει της απόφασης της «Αττικό Μετρό» οι συμπληρωματικές αρχαιολογικές ανασκαφές είναι απαραίτητες λόγω μη προβλέψιμων περιστάσεων. Επίσης «οι πολλαπλές αποσπάσεις αρχαιοτήτων, που τελικά απαιτεί το υπουργείο Πολιτισμού λόγω σπουδαιότητας των ευρημάτων, δεν είναι δυνατόν να διαχωριστούν τεχνικά από την κύρια σύμβαση, διότι εκτελούνται από τον ίδιο ανάδοχο με δυνατότητα συντονισμού εκτέλεσης των κυρίως εργασιών του έργου και των αρχαιολογικών παράλληλα σε όμορα μέτωπα ή σε εναλλασσόμενες φάσεις, προαπαιτούνται για τη συνέχιση του υπόλοιπου έργου ανά γεωγραφική θέση και επομένως είναι αναγκαίες για τελειοποίηση του έργου και την εκτέλεση της οικείας σύμβασης», αναφέρεται στην απόφαση.
Όσον αφορά τις υπολειπόμενες εργασίες διάνοιξης των σηράγγων η «Αττικό Μετρό» θα επιδιώξει συνέχιση από τον ίδιο εργολάβο. Οι μετροπόντικες, έχουν διανοίξει το 73% των σηράγγων, από το Νέο Σιδηροδρομικό σταθμό Θεσσαλονίκης μέχρι την Ανάληψη και απομένει το τμήμα από την Ανάληψη μέχρι την Νέα Ελβετία (περίπου 2,6χλμ). Ξεκίνησαν το υπόγειο ταξίδι τους στις αρχές του 2009 και ακινητοποιήθηκαν τον Απρίλιο του 2012, καθώς δεν είχαν γίνει οι απαλλοτριώσεις στους επόμενους σταθμούς (Πατρίκιου,Βούλγαρη). Επίσης οι μετροπόντικες δεν μπορούσαν να περάσουν ούτε από το σταθμό Ανάληψης, που κατασκευάζεται πρωτότυπη μέθοδο λόγω στενότητας. Έτσι ο ανάδοχος πρότεινε να μεταφερθούν οι μετροπόντικες στην ανατολική άκρη και να συνεχίσουν από εκεί το έργο τους.
Η κίνηση αυτή δεν προβλεπόταν στην αρχική σύμβαση και έπειτα από διαφωνίες με τον εργολάβο τον Απρίλιο του 2014 η «Αττικό Μετρό» ενέκρινε τη μεταφορά και την αρχική διάθεση κονδυλίου 2 εκατ. ευρώ. Τα μηχανήματα αποσυναρμολογήθηκαν, μεταφέρθηκαν στον τερματικό σταθμό της Νέας Ελβετίας, όπου σήμερα συναρμολογούνται.
Οι διεκδικήσεις του αναδόχου
Η διοίκηση της «Αττικό Μετρό» εμμένει στην άποψη ότι ο εργολάβος πρέπει να συνεχίσει την κατασκευή του συνολικού έργου και αναμένει τις αποφάσεις του διαιτητικού δικαστηρίου σχετικά με τις οικονομικές απαιτήσεις της κοινοπραξίας.
Εάν η κοινοπραξία καταθέσει αίτηση λύσης της σύμβασης, η «Αττικό Μετρό» δηλώνει έτοιμη να δημοπρατήσει το υπόλοιπο των εργασιών για την ολοκλήρωση του μετρό.
Σύμφωνα με πληροφορίες η διεύθυνση της «Μετρό Θεσσαλονίκης Α. Ε.» εδώ και έξι μήνες ετοιμάζεται για το ενδεχόμενο επαναδημοπράτησηςτου υπόλοιπου έργου.
Σε κάθε περίπτωση η «Αττικό Μετρό» δεν προτίθεται να κάνει απευθείας διαπραγμάτευση με τον εργολάβο, η οποία μάλιστα δεν προβλέπεται από τη νομοθεσία.
Ο πρόεδρος της «Αττικό Μετρό» Χρήστος Τσίτουρας επανέλαβε την Πέμπτη από τη Θεσσαλονίκη ότι η εταιρεία θέλει να συνεχιστεί το έργο στο πλαίσιο της νομιμότητας. «Η οριακή προθεσμία που ακούγεται, το αν μπορεί ή όχι να φύγει ο εργολάβος, είναι δευτερεύον ή τριτεύον ζήτημα και για εμάς και για την κοινοπραξία. Το θέμα είναι κάποιες οικονομικές διαφορές που υπάρχουν σε συγκεκριμένους όρους της σύμβασης. Αποφασίσαμε να λύσουμε αυτές τις διαφορές στη διαδικασία της διαιτησίας, προχωρήσαμε με γοργούς ρυθμούς και το επόμενο διάστημα θα υπάρξουν αποφάσεις για όλες τις διαφορές. Εμείς δηλώνουμε ότι θα σεβαστούμε τις αποφάσεις, με γνώμονα τη συνέχιση του έργου, απρόσκοπτα, με νομιμότητα. Εκπροσωπούμε το δημόσιο, διαχειριζόμαστε δημόσιο χρήμα και πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στη διαχείριση», δήλωσε ο κ. Τσίτουρας στη διάρκεια εκδήλωσης στον υπό κατασκευή σταθμό του μετρό στο Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό.
Η ανάδοχος κοινοπραξία προφανώς σε πρώτη φάση περιμένει την ικανοποίηση των οικονομικών απαιτήσεών της για τη μονομερή παράταση της οριακής προθεσμίας του έργου, οι οποίες αγγίζουν τα 215 εκατ. ευρώ. Η απόφαση της διαιτησίας αναμένεται εντός του Δεκεμβρίου και μάλλον κατόπιν αυτής θα γνωστοποιήσει τις προθέσεις της. Υπενθυμίζεται ότι πρώτη απόφαση δικαίωσε την κοινοπραξία, κρίνοντας ότι η «Αττικό Μετρό» παρέτεινε μονομερώς την οριακή προθεσμία του έργου μέχρι τις 25 Νοεμβρίου 2016. Βάσει της σύμβασης που υπογράφηκε τον Απρίλιο του 2006 μεταξύ δημοσίου-αναδόχου η βασική γραμμή του μετρό έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί έως τις 2 Οκτωβρίου του 2012.
Ο εργολάβος είχε άλλα δύο χρόνια στην οριακή προθεσμία του έργου, δηλαδή μέχρι την 1η Δεκεμβρίου 2014.'Επειτα από αυτήν την ημερομηνία, όπως υποστήριξε και δικαιώθηκε, μπορεί να φύγει από το έργο, χωρίς να χάσει τις εγγυητικές επιστολές.
Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης της διαιτησίας η κοινοπραξία ζητούσε την παράταση τμηματικών προθεσμιών από το 2010, με πρώτη αιτία την καθυστέρηση παράδοσης του χώρου στο σταθμό Παπάφη (λόγω της προσφυγής του Παπάφειου Ιδρύματος στο ΣτΕ).
Ακολούθησε πληθώρα αιτημάτων, μέχρι και πρόταση (αλλά όχι αίτημα) για την αναθεώρηση του χρονοδιαγράμματος παράδοσης, με ημερομηνία παράδοσης τον Απρίλιο του 2017. Η «Αττικό Μετρό» σύμφωνα με την απόφαση αρνήθηκε να χορηγήσει παρατάσεις πέραν της συμβατικής ημερομηνίας και ζητούσε από τον ανάδοχο να καταθέσει αίτημα (αντί πρότασης) για μετάθεση της ημερομηνίας παράδοσης.
Τελικά το 2012 αποφάσισε η ίδια την παράταση του συνολικού χρονοδιαγράμματος του έργου μέχρι το τέλος του 2016, απόφαση την οποία προσέβαλε η κοινοπραξία.